İstem (Jun 2022)

Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi BY6275 Envanter Nolu Mushafın Tezyini Bağlamda Değerlendirilmesi

  • Çiğdem Önkol Ertunç

Journal volume & issue
no. 39
pp. 177 – 197

Abstract

Read online

Kur’an-ı Kerim’e duyulan saygı ve hürmet onun yüzyıllar boyunca kitap sanatlarının vazgeçilmez bir parçası olmasına sebep olmuştur. Böylelikle her dönemde çok ince ve titiz çalışmaların yürütüldüğü nadide yazma eserler üretilmiştir. Çalışma konusunu oluşturan Mushaf Konya Bölge Yazmalar Eserler Kütüphanesi’nde BY6275 Envanter numarası ile kayıtlıdır. İstinsah tarihinin 989H. (1589M.) olarak belirtildiği Mushaf hattat Abdullah Kırımî’nin talebesi Mahmut bin Abdullah tarafından nesih hatla yazılmıştır. Çalışmanın ilk kısmında Mushaf genel özellikleri itibariyle tasnif edilmiş diğer bölümlerde ise özellikle sûre başı tezyinatları üzerinde durularak ayrıntılı tasarım özellikleri incelenmiştir. Mushaf’ta istinsah edildiği dönemde saray sernakkaşı olarak çalışan Nakkaş Lütfi’den daha öncesinde sernakkaş olarak Karamemi’ nin görevli olması ve tezyini özellikleri bakımından nakkaşhane geleneğine bağlı kalınarak yapılmış bir üslupta olması, mushafın saray nakkaşhanesinde yapılma ihtimalini arttırmıştır. Eserin tezyinat özellikleri III. Murad devri tezhip sanatı bağlamında aktarıldıktan sonra sırasıyla serlevha, sûre başları ve gülleri üzerinden bir seyirde görsellerle anlatılmıştır. Sûre başı ve Mushaf güllerinde bulunan farklı kompozisyon teknikleri kendi aralarında tasnif edilmiştir.

Keywords