İlahiyat Tetkikleri Dergisi (Dec 2016)
Son Devir Osmanlı Âlimlerinden Ali Haydar Efendi’nin Hayatı, Hukukçuluğu ve Eserleri / One of The Last Period Ottoman Scholars Ali Haydar Efendi’s Life, Form of Juristic Acts and Works
Abstract
Ali Haydar Efendi, son devir Osmanlı âlimlerinden olup döneminin önde gelen hukukçularındandır.Yargı görevlerinde bulunmuş ve yükseköğretim kurumlarında uzun yıllar Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyyeve Arazi hukuku derslerini okutmuştur. Dürerü’l-Hukkâm adlı eseri Osmanlı medeni kanunu olaraknitelendirebileceğimiz Mecelle’nin önemli şerhlerinden biridir. Fetva emini olarak kanunlaştırmahareketi içinde yer almış ve komisyonlarda görev alarak başta Kitâbu’n-Nafakât olmak üzere çeşitlikanun taslakları hazırlamıştır. Ali Haydar Efendi, Osmanlı kanunlaştırma çalışmalarında esas alınmasıgereken kaynağın İslâm hukuku olduğunu savunmuş ve Batı hukukunun iktibas edilmesini tenkitetmiştir. Ona göre Osmanlıdaki problemlerin temelinde şer’î hukuktan kopma yer almaktadır; Şer’îkaynaklara dayanan kanunlar, müktebes kanunlara nazaran her zaman adalete daha uygundur.
Keywords