طب اورژانس ایران (Jan 2021)
پیامد بالینی بدنبال آسیب تروماتیک مغز: بررسی مدل های پیش گویی عملی و ارزش آن ها بصورت مرور روایتی
Abstract
مقدمه: آسیب تروماتیک مغز (TBI) یکی از علل اصلی موربیدیتی و مورتالیتی در جهان است که می تواند اثرات دراز مدتی بر روی عملکرد شناختی، فیزیکی، فیزیولوژیک، خانواده و مراقبین بیماران مبتلا داشته باشد. پیش آگهی TBI تحت تاثیر فاکتورهای مختلف متغیر است و شناسایی فاکتورهای موثر در پیش آگهی TBI می تواند نقش مهمی در مدیریت بیماران مبتلا به این بیماری داشته باشد. لذا این مطالعه با هدف بررسی مدل های عملی در تعیین پیامد بالینی TBI طراحی و انجام شده است. روش کار: این مطالعه مروری روایتی با استفاده از پایگاه های دادهشده به منظور یافتن مقالات مفید در راستای این مطالعه بررسی شد. نتایج: در مجموع 106 مقاله بین سال های 2004 تا 2019 وارد این مطالعه شد; از مهمترین مدل های بررسی کننده TBI مثل مدل های IMPACT و CRASH که بیماران بسیاری را مورد مطالعه قرار داده و ابزارهای نظیر GCS، SMS، GOS، GOSE، AIS، مقیاس CT مارشال، مقیاس CT روتردام و FSS که توانسته اند به تنهایی یا یه شکل ترکیبی با هم پیش اگهی نسبتا خوبی را درجهت تشخیص و درمان بیماران فراهم کنند بهمراه شرایط و علائم بالینی شامل SDH، هایپوتانسیون شریانی، هایپوترمی، هایپوکسی، زوال نورولوژیک و فاکتورهای متعدد فیزیولوژیک و پاتولوژیک مورد مطالعه قرار گفت. علاوه بر آن، برای هر مورد نقاط قوت و ضعف برای تشخیص پیش آمد بالینی در TBI بررسی شد تا شاید با استفاده از آن ها بتوان به تصمیم بالینی مناسب تری دست یافت. بحث: با توجه به گستره وسیع مقیاس ها و ابزارهای در دسترس برای پیش بینی پیش آگهی بالینی بیماران مبتلا به TBI، انتخاب مقیاس مناسب در تخمین به موقع پیش آگهی بالینی بیمار می تواند کمک شایانی در تخصیص منابع بیمارستانی، انتخاب روش تشخیصی و درمانی مناسب داشته باشد و از میزان مورتالیتی و ناتوانی بیماران مبتلا به TBI بکاهد.
Keywords