آب و توسعه پایدار (Aug 2021)

بررسی وضعیت شاخص ترکیبی امنیت آبی استان های ایران در بازه 1390-1395: کاربردی از روش‌های تحلیل چندمعیاره

  • نادر مالکی,
  • رضا شاکری بستان آباد,
  • محسن صالحی کمرودی,
  • سعیده سیدآبادی

DOI
https://doi.org/10.22067/jwsd.v8i2.1028
Journal volume & issue
Vol. 8, no. 2
pp. 21 – 32

Abstract

Read online

خشکسالی و کم‏ آبی در ایران یک واقعیت اقلیمی است و باتوجه ‏به روند روزافزون نیاز بخش‌های مختلف به آب به‏‏‌ویژه بخش کشاورزی، مشکل خشکسالی در سال‏‏‌های آینده حادتر خواهد شد. این در حالی است که رویکرد حفظ امنیت آبی در سیاست‌‏های توسعه کشور به‏‏‌ویژه در بخش کشاورزی کمتر دیده می‌‏‏شود و سیاست‏گذاری توسعه در ایران منجر به تهدید منابع آب کشور شده و برقراری امنیت آبی را در کشور با چالش جدی مواجه نموده است. از این رو مدیریت منابع آبی و چگونگی به‌‏‏کارگیری آن در ایران نیازمند بازنگری جدی است و ضروری است منابع آب مناطق مختلف از لحاظ فاکتورهای فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی مورد سنجش مستمر قرار گرفته و براساس آن سیاست‏‏‌های توسعه‏‏‌‏ای صورت پذیرد. از این رو هدف مطالعه حاضر بررسی وضعیت امنیت آبی استان‏‌های کشور در سال‌‏های 1390 و 1395 براساس شاخص‏‏‌های امنیت آبی و شناسایی مهمترین متغیرهای موثر برآن است. به ‏این‏ منظور ابتدا با استفاده ‏از روش تحلیل سلسله مراتبی و نظرات کارشناسان و پژوهشگران اهمیت نسبی شاخص‌‏های امنیت آبی تعیین شد و با استفاده از روش‏‌های تحلیل چند معیاره شاخص ترکیبی امنیت آبی استان‏‌های ایران در سال‏‌های 1390 و 1395 ساخته شد. براساس نتایج استان‏‌های خوزستان، تهران، آذربایجان شرقی، کردستان و مازندران در وضعیت بهتر و استان‏‌های قم، یزد، کرمان و سیستان و بلوچستان در وضعیت بدتری از نظر امنیت آبی نسبت به سایر استان‏‌های کشور دارند.

Keywords