آب و توسعه پایدار (Aug 2021)
بررسی وضعیت شاخص ترکیبی امنیت آبی استان های ایران در بازه 1390-1395: کاربردی از روشهای تحلیل چندمعیاره
Abstract
خشکسالی و کم آبی در ایران یک واقعیت اقلیمی است و باتوجه به روند روزافزون نیاز بخشهای مختلف به آب بهویژه بخش کشاورزی، مشکل خشکسالی در سالهای آینده حادتر خواهد شد. این در حالی است که رویکرد حفظ امنیت آبی در سیاستهای توسعه کشور بهویژه در بخش کشاورزی کمتر دیده میشود و سیاستگذاری توسعه در ایران منجر به تهدید منابع آب کشور شده و برقراری امنیت آبی را در کشور با چالش جدی مواجه نموده است. از این رو مدیریت منابع آبی و چگونگی بهکارگیری آن در ایران نیازمند بازنگری جدی است و ضروری است منابع آب مناطق مختلف از لحاظ فاکتورهای فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی مورد سنجش مستمر قرار گرفته و براساس آن سیاستهای توسعهای صورت پذیرد. از این رو هدف مطالعه حاضر بررسی وضعیت امنیت آبی استانهای کشور در سالهای 1390 و 1395 براساس شاخصهای امنیت آبی و شناسایی مهمترین متغیرهای موثر برآن است. به این منظور ابتدا با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و نظرات کارشناسان و پژوهشگران اهمیت نسبی شاخصهای امنیت آبی تعیین شد و با استفاده از روشهای تحلیل چند معیاره شاخص ترکیبی امنیت آبی استانهای ایران در سالهای 1390 و 1395 ساخته شد. براساس نتایج استانهای خوزستان، تهران، آذربایجان شرقی، کردستان و مازندران در وضعیت بهتر و استانهای قم، یزد، کرمان و سیستان و بلوچستان در وضعیت بدتری از نظر امنیت آبی نسبت به سایر استانهای کشور دارند.
Keywords