مدلسازی تبخیر و تعرق پتانسیل ماهانه با استفاده از برنامه ریزی ژنتیک در استان سیستان و ‏بلوچستان

Abstract

تبخیر- تعرق یکی از پارامترهایی اساسی در حوزه‌های مختلف کشاورزی و مدیریت منابع آبی بوده و پیش‌بینی آن در تعیین سیاست‌های آینده این بخش‌ها جزو ملزومات می‌باشد. لذا، در این پژوهش،با استفاده از روش برنامه‌ریزی ژنتیک، مدلی برای بررسی روند تغییرات میزان تبخیر-تعرق در استان سیستان و بلوچستان از روش برنامه‌ریزی ژنتیک تدوین گردید. بدین منظور، میزان تبخیر-تعرق مرجع در مقیاس ماهانه با استفاده از روش پنمن-مانتیث و بر اساس داده‌های هواشناسی در ایستگاه‌های زابل، ایرانشهر، چابهار و زاهدان محاسبه شده و در 16 الگوی زمانی تاخیری جداگانه مرتب شد. نتایج مدل‌سازی نشان دهنده این است که روش برنامه‌ریزی ژنتیک روش مناسبی برای مدل‌سازی تبخیر-تعرق می‌باشد. 80 درصد داده‌ها در بخش آموزش برای تدوین مدل‌ها و20 درصد در بخش آزمون برای صحت‌سنجی مدل‌ها و برآورد میزان دقت آنها مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس آماره‌های ضریب تبیین و جذر مربعات خطا، بهترین مدل‌ها برای ایستگاه‌های زاهدان، زابل، ایرانشهر و چابهار به ترتیب در الگوهای 13، 10، 12 و 13 بدست آمد. همچنین بهترین مدل‌ برای ایستگاه‌ زابل با خطای 03/1 میلی‌متردر روز و ضریب تبیین 96/0 بدست آمد.

Keywords

• برنامه‌ریزی ژنتیک
• تبخیر و تعرق
• سیستان و بلوچستان
• مدل‌سازی ‏