بررسی مفهوم و ماهیت گناه و چگونگی پاکی از آن در اساطیر مشرق زمین(ژاپن، چین، هند، ایران و بین النهرین)

Abstract

یکی از دغدغه‌های بشر از دیرباز شناخت گناه، پیامدهای آن و چگونگی پاک شدن از گناه بوده است. با توجه به اهمیت شناخت این مفهوم در باور انسان‌های نخستین، نگارندگان، نخست به روش کتاب‌خانه‌ای به بررسی منابع و اسناد مختلف مربوط به اساطیر ملل مشرق زمین پرداخته‌ و سپس با رویکرد توصیفی- تحلیلی این موضوع را واکاوی کرده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد: 1- در اساطیر ژاپن، گناه بزرگ، ناپاکی بود که معانی گوناگونی دارد. گناه، عملی بود که به طور آشکار زشت باشد. تطهیر در ژاپن به وسیله‌ی شست و شو، ریاضت و یا اهدای هدایا انجام می‌شود. 2- در اساطیر چین، به نظر می-رسد گناه نخستین، خوردن گوشت ورزاو است. در چین، بحث زیادی درباره‌ی گناه و چند و چون آن نیست. تکبر، تحدی، و خودکشی از گناهان یاد شده در اساطیر چین است. 3- در اساطیر ایران، نخستین گناه، دروغ‌گویی است. از دید ایرانیان باستان، گناه تنها به معنای نافرمانی در برابر خدا نیست و انسان می‌تواند در برخورد با خودش و سایر موجودات نیز مرتکب گناه شود. انسان با کردار نیک صاحب فره می‌شود و به واسطه‌ی گناه، فرّه از او می‌گریزد. در اساطیر ایران آب، آتش و فلزات مذاب از مطهرات هستند. 4- در اساطیر بین‌النهرین، تعریف دقیقی از گناه نمی‌شود. شکستن بال باد جنوب و محروم شدن از جاودانگی، گناه نخستین است و مزاحمت برای خواب خدا و رویارویی با خدایان از مشهودترین گناهان است. 5- در اساطیر هند، وارونا، آفریدگان را بر اساس مجموعه قوانینی به نام ریتا قضاوت می‌کند. وضعیت گناه در چهار دوره قابل بررسی است که هر چه به دوره‌ی پایانی نزدیک می-شویم، گناهان بیشتر می‌شود. در این میان، حتی خدایان نیز از ارتکاب به گناه به دور نیستند. پاک شدن از این گناهان به دو شیوه‌ی تطهیر در رودخانه‌ی گنگ و تطهیر به کمک نیروی ذهنی وارونا، انجام می‌شود.

Keywords

• انسان
• تطهیر
• خدا
• گناه
• مشرق زمین