Ana Dili Eğitimi Dergisi (Oct 2019)
Aynı Sınıf Düzeyi İçin Hazırlanan Türkçe Ders Kitaplarının Ortak Sözvarlığı Açısından Karşılaştırılması
Abstract
Türkçe eğitiminin temel araçları ders kitaplarıdır. Ders kitapları eğitim öğretim sürecinin verimliliğinde büyük bir rol oynamaktadır. Öğretmenler ağırlıklı olarak ders kitaplarında yer alan metinleri ve etkinlikleri kullanarak Türkçe dersinin hedeflerine ulaşmaya çalışmaktadır. Öğretim programına uygun olarak hazırlanan ders kitapları tematik bir metin seçkisi özelliği göstermektedir. Ortaokul düzeyinde metinlerle birlikte metne bağlı etkinlikleri içeren ders kitapları Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) ve özel yayınevleri tarafından hazırlanmakta ve Talim ve Terbiye Kurulu onayıyla yürürlüğe girmektedir. 2018-2019 eğitim öğretim yılında ortaokul düzeyinde yedi ders kitabı bulunmaktadır. Altıncı ve yedinci sınıf düzeylerinde hem MEB hem de özel yayınevlerinin Türkçe ders kitabı bulunmaktadır. Ders kitaplarındaki metinler öğretim programında yer alan zorunlu ve seçmeli temalara uygun olarak seçilmektedir. Aynı düzey için hazırlanan ders kitaplarında farklı temaların seçilmesi durumu kitapların söz varlığı bakımından niteliklerini değiştirebilmektedir. Bu çalışmada altıncı sınıf düzeyi için MEB Yayınları ve Eksen Yayıncılık tarafından hazırlanan altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı bakımından bir karşılaştırması yapılmaktadır. Çalışmada her iki kitabın söz varlığı belirlenerek karşılaştırılmış ve ortak söz varlığı belirlenmiştir. İki kitap arasındaki söz varlığı benzerliğinin %45’in altında olduğu tespit edilmiştir. Ders kitaplarından elde edilen sonuçlar Türkçede en sık kullanılan 1000 kelime ile karşılaştırılmıştır. MEB tarafından yayımlanan Türkçe ders kitabındaki metinlerde Türkçede en sık kullanılan 1000 kelimeye %74,4 oranında (744 kelime), Eksen Yayıncılık tarafından yayımlanan Türkçe ders kitabında ise %69,2 oranında (692 kelime) yer verdiği bulgusuna ulaşılmıştır. Çalışmada ayrıca her iki kitapta ortak olarak bulunan 1.197 kelimenin Türkçenin en sık kullanılan ilk 1000 kelimeden 588’ini içerdiği belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar farklı yayınevleri tarafından hazırlanan ders kitaplarının aynı sınıf düzeyindeki öğrencilere ortak söz varlığı kazandırmak bakımından yeterli olmadığı sonucunu ortaya koymaktadır.
Keywords
