بررسی تطبیقی رابطه علّی نفس و بدن از نگاه ملاصدرا و فاستر

Abstract

تبیین چگونگی ارتباط نفس و بدن از بحث‌هایی است که پس از پذیرش دوگانگی آن دو مطرح می‌شود. یکی از انواع ارتباط بین نفس و بدن، پذیرش علیت بین آن دو و تاثیر و تاثر بین آنهاست. ملاصدرا بدن را علت مادی نفس می‌داند و پس از آن به اثرگذاری متقابل نفس و بدن اشاره می‌کند؛ در حالیکه فاستر فقط به جهت دوم می‌‌پردازد. فاستر، از حامیان دوگانه‌انگاری دکارتی، راهکاری برای مشکل اختصاص علّی ارائه می‌کند و وحدت ذهن و بدن را تبیین می‌نماید. مشکل اختصاص علی یک نفس خاص به بدن خاص، در فلسفه ملاصدرا با مبانی جسمانیه الحدوث و وحدت نفس و بدن، منتفی می‌شود و این وجه کارآمدی دیدگاه صدرایی است. از نگاه ملاصدرا، نفس و بدن دو روی یک وجود واحدند؛ اما فاستر آرایش‌های نفسانی را ضامن اتحاد آنها می‌داند. نحوه این ارتباط در فلسفه ملاصدرا به نوعی یگانگی می‌رسد که بهتر می‌تواند تاثیر و تاثر متقابل آن دو را توضیح دهد؛ اما این مسئله همچنان برای فاستر، بی‌پاسخ خواهد ماند. ملاصدرا مسئله را وجودشناسانه می‌کاود و فاستر به تبیین معرفت‌شناختی اکتفا می‌کند. از اهداف مقاله، بررسی میزان کارآمدی راهکارهای ارائه شده از سوی این دو فیلسوف است.

Keywords

• ملاصدرا"
• جان فاستر"
• ذهن"
• نفس"
• ترکیب اتحادی"
• "
• جسمانیه الحدوث"