پژوهشنامه علم سنجی (Sep 2017)
تنوع و پراکندگی موضوعی تولیدات علمی ایران در حوزه فناوری‌های هم‌گرا
Abstract
هدف: پژوهش حاضر درنظر دارد با مطالعه و مقایسه موضوعات مشارکت‌کننده در تولیدات علمی مرتبط با فناوری‌های هم‌گرا در کشور ایران در سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۵، اشتراک و افتراق زیرحوزه‌های مرتبط با هریک از چهار حوزه نانو، فناوری اطلاعات، علوم اعصاب‌شناختی و علوم زیستی را نشان دهد. روش‌شناسی: این پژوهش بر اساس هدف، از نوع توصیفی- کاربردی علم‌سنجی است که با استفاده از روش‌های تحلیل محتوا و کتابخانه‌ای انجام شده است. مبنای تجزیه و تحلیل‌ها نیز مقالات نمایه‌شده ایران در پایگاه استنادی بین‌المللی اسکوپوس است. یافته‌ها: بیشترین فراوانی مقالات ایران در حوزه فناوری‌های هم‌گرا به‌ترتیب به حوزه زیستی، نانو، اطلاعات و شناختی اختصاص داشته است. بالاترین میزان رشد مقالات حوزه‌های مورد مطالعه در سال ۲۰۱۵ نسبت‌به سال ۲۰۰۱ به حوزه نانو، فناوری اطلاعات، علوم اعصاب‌شناختی و علوم زیستی مربوط بوده است. نتیجه‌گیری: تنوع و پراکندگی موضوعی مقالات نانو و زیستی بیش از سایر حوزه‌هاست و علوم شناختی از کمترین تنوع موضوعی برخوردار است. زیرحوزه‌های «شیمی زیستی، ژنتیک و زیست‌شناسی مولکولی»؛ «پزشکی»؛ «علوم رایانه»؛ «مهندسی» و «دارو، سم‌شناسی و داروشناسی» از جمله موضوعاتی هستند که بین چهار حوزه مورد مطالعه، مشترک بوده و در تولید مقالات آنها مشارکت داشته‌اند. «شیمی» و «علم مواد» از زیرحوزه‌هایی هستند که به‌شدت می‌توانند بر رشته‌های نانو، زیستی و اطلاعات تأثیرگذار باشند.
Keywords
