علوم و مهندسی آبیاری (May 2020)
بررسی علل بروز آب شستگی در پایین دست حوضچه آرامش سد انحرافی شهدا و ارایه راه کار مناسب برای کنترل آن
Abstract
هدف اصلی این تحقیق، مطالعه دلایل تخریب پاییندست حوضچه آرامش سد انحرافی شهدا در استان خوزستان و ارایه راهکارهایی برای جلوگیری از گسترش آن میباشد. به همین منظور مدل فیزیکی – هیدرولیکی سد و حوضچه آرامش آن ساخته شده و آزمایشها در دو سناریو انجام گرفت. در آزمایشهای دسته اول، علتهای ایجاد آبشستگی و عوامل مؤثر در آن و در دسته دوم راهکارهای کنترل آبشستگی بررسی شد. نتایج نشان داد کوتاه بودن طول حوضچه آرامش و بیشتر بودن سرعت محلی جریان در پاییندست حوضچه از سرعت آستانه حرکت ذرات بستر، علتهای اصلی بروز آبشستگی میباشند. همچنین مشخص شد با افزایش دبی و افزایش طول پرش هیدرولیکی برای یک دبی ثابت، میزان آبشستگی افزایش و با افزایش عمق پایاب، کاهش مییابد. اثر سنگچین و کاهش شیب مصالح پاییندست حوضچه در کاهش میزان آبشستگی بررسی و مشخص شد استفاده از سنگچین 5 میلیمتر (20 سانتیمتر در واقعیت) بهترین راهکار در کنترل آبشستگی است.
Keywords