زبان و ادب فارسی (Mar 2022)
بررسی افول فراروایت‌ها در رمان «کولی کنار آتش» منیرو روانی‌پور
Abstract
فراروایت‌ها نظام‌های عقیدتی و فلسفی فراگیرند که به فعالیت‌ها، نهادها و ساختار اجتماعی، ارزش‌ها و اشکال فرهنگی مشروعیت می‌بخشند. این روایت‌ها که دارای خاستگاه زیستی، مذهبی، اجتماعی و رفتارهای خردگرا و دانش‌محور بودند، در عصر مدرنیته تصویری امیدبخش از آیندۀ بشر ترسیم می‌کردند. اما در دنیای پست‌مدرن، نتوانسته‌اند زندگی انسان‌ها را سازماندهی کنند و اعتبار خود را از دست داده‌اند. بر این مبنا، پست‌مدرن را شکاکیت در فراروایت‌ها توصیف می‌کنند. منیرو روانی‌پور رمان‌های خود را در فضای پست‌مدرنیستی نوشته است که با مطالعه و تحلیل آن‌ها، می‌توان از چگونگی و انواع فراروایت‌هایی که در جامعه هدف فرو می-پاشند، آگاهی یافت. بدین منظور پژوهش حاضر افول فراروایت‌ها را در رمان «کولی کنار آتش» از این نویسنده بررسی کرده است. چنانکه شواهد و تحلیل جستار حاضر نشان می‌دهد، روانی‌پور برای روایت افول فراروایت‌ها در فضای پسامدرن، صحنة زندگی سنتی را در یک داستان بازسازی کرده و با نمادپردازی ماهرانه، به‌خوبی توانسته است فضای پیچیده و درهمی را بیافریند که مهم‌ترین ویژگی انسان پسامدرن، یعنی بی‌هویتی را ترسیم نماید. فروپاشی سنت‌های اجتماعی، تردید در فراروایت‌های سیاسی چند دهه از تاریخ ایران و نقض اصول داستان‌نویسیِ شیوۀ کلاسیک – به عنوان یک روایت بزرگ - موضوعاتی هستند که این مقاله آن‌ها را در رمان «کولی کنار آتش» بازیابی و تحلیل کرده است.
Keywords
