اثرات زیرکشنده حشره‌کش فلوپیرادیفورون روی فراسنجه‌های جدول زندگی شته خردل، Lipaphis erysimi (Kalt)

Abstract

کلزا به عنوان یک گیاه دانه روغنی در سطح وسیعی از جهان کشت می­شود. شته خردلLipaphis erysimi (Kalt.) (Hemiptera: Aphididae)، یکی از مهم­ترین آفات کلزا است. در این تحقیق، غلظت­های کشنده و زیر­کشنده حشره­کش فلوپیرادیفورون روی ویژگی­های زیستی و فراسنجه­های جدول زندگی شته خردل بررسی شد. آزمایش­ها در دمای 2±20 درجه ­سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. فراسنجه­های جدول زندگی شته خردل به روش جدول زندگی تک جنسی کری (Carey) محاسبه شد. میزان LC50، LC25 و LC10 حشره­کش فلوپیرادیفورون به ترتیب 385/0، 093/0 و026/0 میلی‌گرم بر لیتر محاسبه شد. مقدار نرخ ذاتی رشد جمعیت 34/0، 30/0 و 23/0 ماده به ازای ماده روز، نرخ متناهی افزایش جمعیت 41/1، 36/1 و 27/1 ماده به ازای ماده روز، متوسط مدت زمان یک نسل 84/10، 98/9 و 00/9 روز و زمان دو برابر شدن جمعیت 49/0، 50/0 و 54/0 روز به ترتیب در تیمار شاهد،LC10 و LC25به­دست‌آمد. بیشترین میزان نرخ­های تولیدمثل و نرخ­های رشد جمعیت شته خردل به ترتیب مربوط به تیمار شاهد، LC10 و LC25 بود. آزمایش­ها نشان داد غلظت­های زیرکشنده حشره­کش فلوپیرادیفورون فراسنجه­های نرخ خالص تولید مثل، نرخ ذاتی افزایش جمعیت، نرخ متناهی افزایش جمعیت و میانگین طول دوره یک نسل را به طور معنی­داری کاهش و مدت زمان دو برابر شدن جمعیت شته خردل را افزایش داد. بنابراین با توجه به نتایج این تحقیق حشره­کش فلوپیرادیفورون پتانسیل خوبی در کنترل شته خردل در غلظت­های کشنده و زیرکشنده دارد.

Keywords

• شته خردل
• غلظت زیرکشنده
• جدول زندگی
• فلوپیرادیفورون