Journal of Agricultural Science and Sustainable Production (Aug 2018)
شناسایی نشانگرهای پایداری زیستمحیطی کشاورزی خانوادگی کوچک-مقیاس با استفاده از روش دلفی فازی
Abstract
چکیده رویکرد کشاورزی پایدار معطوف به ایجاد و تقویت ویژگیهای پایداری در نظامهای بهرهبرداری کشاورزی است. نخستین گام حرکت به سوی پایداری نظامهای بهرهبرداری کشاورزی، پرداختن به مسائل زیستمحیطی آنها است. با توجه به تعدد واحدهای بهرهبرداری کشاورزی خانوادگی کوچک-مقیاس در بخش کشاورزی ایران، شناسایی و حل مسائل پایداری این نظام ضرورتی برای پایداری بخش کشاورزی و جامعه روستایی کشور بهشمار میرود. بنابراین شناسایی و بهرهگیری از نشانگرهایی که برای سنجش پایداری نظام بهرهبرداری کشاورزی خانوادگی کوچک-مقیاس مناسب باشند، ضروری بنظر می رسد که هدف این تحقیق می‌باشد. این تحقیق از نوع تحلیلی -اکتشافی است که در آن از مطالعات اسنادی و از روش تحلیل دلفی فازی استفاده شد. جامعه آماری تحقیق متخصصان دانشگاه، مؤسسات تحقیقات و دستگاههای اجرایی بودند که 15 نفر از آنها با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه نیمهساختارمند برای بخش کیفی تحقیق و پرسشنامه ساختارمند با سوالات بسته پاسخ در قالب طیف لیکرت پنج گزینهای برای دورهای دوم و سوم تحلیل دلفی و فازی سازی داده‌ها ( بخش کمی تحقیق) بود. بر اساس نتایج تحقیق، از میان 76 نشانگر مستخرج از مطالعات اسنادی و پیشنهادی پانل متخصصان در بخش کیفی تحقیق، تعداد 28 نشانگر در قالب 10 مقوله شامل: اقلیم، منابع ارضی، منابع آب، استفاده از آب، نظام کشت، کاربرد نهادههای زراعی، کاربرد فناوری نوین، مدیریت بقایای محصول، ازدستدادن و تخریب منابع و وقوع بلایای طبیعی برای سنجش پایداری زیستمحیطی کشاورزی خانوادگی کوچک-مقیاس ایران شناسائی شدند .
