Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi (Nov 2017)
19. Yüzyılın Sonunda Büyük Britanya’nın Dış Siyasetinde Doğu Sorunu
Abstract
19. asır Çarlık Rusya’nın en önemli şahsiyetlerinden olan Mihail Dmitrievich Skobelev’in (Rusça: Михаил Дмитриевич Скобелев / Mikhail Dmitrievich Skobelev (d. 29 Eylül 1843; Petersburg - ö. 7 Temmuz 1882; Moskova, Rusya İmparatorluğu) hayatı ve faaliyeti günümüz Rusya’sının bilim ve siyaset dünyasında hâlâ güncelliğini korumaktadır. Bunun bir örneği olarak 27-28 Eylül 2013 tarihlerinde Rusya Federasyonu Ryazan şehrinde gerçekleşen “Mikhail Dmitrievich Skobelev: Tarih ve Günümüz” adlı Uluslararası Uygulamalı Bilimler Konferansı gösterebiliriz. Söz konusu konferansta General Skobelev çeşitli yönlerden araştırılarak, yaşadığı döneme ait 19. ve 20. asır Çarlık Rusya’nın Uluslararası siyasetini, modernleşme ve reformlarını ele alan birçok bilimsel makale derlenerek kitap haline getirilmiştir. Bizim ilgimizi ise Rus araştırmacı yazar V. V. Abolmasov’un “19. Yüzyılın Sonunda Büyük Britanya’nın Dış Siyasetinde Doğu Sorunu” isimli makalesi çekti. Makalede, dönemin aktif oyuncuları olan Büyük Britanya, Osmanlı, Rusya, Almanya, Avusturya-Macaristan’ın o günlerdeki siyasi tutumu mercek altına alınmıştır. Özellikle de adından da anlaşılacağı gibi İngiltere’nin Ortadoğu’da nüfuz sahibi olmak için Osmanlı topraklarının parçalanmasındaki girişimleri ile beraber “özgürlüğe” kavuşmuş topraklarda Rus etkisini zayıflatma çabaları ve Boğazlarda kontrolü sağlama yönündeki siyaseti farklı bir açıdan değerlendirilmiştir. Tercüme ettiğimiz çalışma “Tarih tekerrürden ibarettir” deyimini haklı çıkarmaktadır ki Rus araştırmacının bakışıyla bugünkü Türkiye’nin üzerinde oynanan oyunun Osmanlı zamanındakine ne denli benzediğine şahit olabiliriz.
Keywords
