ارزیابی سطوح مختلف آبیاری قطره‌ای زیرسطحی بر عملکرد و صفات مورفولوژیک گیاه ذرت شیرین

Abstract

برنامه‌ریزی برای استفاده ‌بهتر از منابع آب در کشاورزی امری اجتناب‌ناپذیر و روش آبیاری قطره‌ای زیرسطحی می‌تواند علاوه بر کاهش در میزان آب آبیاری، افزایش عملکرد محصول را به دنبال داشته باشد. این تحقیق به‌منظور بررسی سطوح مختلف آبیاری بر شاخص‌های عملکردی و صفات گیاهی ذرت شیرین، تحت آبیاری قطره‌ای زیرسطحی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تیمار 20 درصد بیش‌آبیاری، برابر با نیاز آبی، 20 و 40 درصد کم‌آبیاری در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه انجام گردید. نتایج نشان داد که اثرات کم آبیاری و بیش‌آبیاری بر عملکرد بلال، وزن هزار دانه، قطر بلال بدون پوشش، طول بلال بدون غلاف، تعداد ردیف بلال و تعداد دانه معنی‌دار بود. همچنین بر اساس نتایج می‌توان بیان کرد که با کاهش مقدار مصرف آب مقدار عملکرد محصول به‌صورت خطی کاهش می‌یابد. بیش‌ترین و کمترین عملکرد دانه بلال در تیمارهای بیش‌آبیاری و 60 درصد نیاز آبی به ترتیب با میانگین 4/30 و 9/19 تن در هکتار به دست آمد. بر اساس نتایج تحقیق، با کاهش ۲۰ درصدی مصرف آب نسبت به آبیاری کامل، به طور غیر معنی‌داری فقط 72/4 درصد عملکرد دانه کاهش پیدا می‌کند. این در حالی است که با افزایش 20 درصدی آب آبیاری 54/10 درصد عملکرد دانه بلال افزایش می‌یابد. بین تیمار بیش آبیاری و ۲۰ درصد کم آبیاری در صفات وزن هزار دانه و قطر بلال، اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. اختلاف بین میانگین‌های شاخص‌های عملکرد دانه بلال، طول و تعداد دانه در ردیف بلال در تمام تیمارهای آبیاری معنی‌داری به دست آمد.

Keywords

• آبیاری قطره‌ای زیرسطحی
• اجزای عملکرد محصول
• کم‌آبیاری
• ذرت شیرین