Ikufīziyuluzhī-i Giyāhān-i Zirā̒ī (Apr 2019)
اثر انواع پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات کمّی و کیفی چغندرقند (Beta vulgaris L)
Abstract
بهمنظور بررسی اثر پرایمینگهای مختلف بر خصوصیات کمّی و کیفی چغندرقند، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجانغربی طی دو سال زراعی 95- 1394در دو محیط آزمایشگاه و مزرعه انجام گرفت. تیمارها شامل دو سطح رقم (اکباتان و لاین 7233) و پنج نوع پرایمینگ بذر (هاردنینگ، پرایمینگ با کود نانو، هیدروپرایمینگ، پرایمینگ با کود کبوتری و بدون پرایمینگ) بودند. نتایج تجزیه واریانس مرکب دادهها نشان داد که بین ارقام از نظر عملکرد ریشه و درصد قند خالص اختلاف معنیداری وجود داشت. همچنین، بین تیمارهای پرایمینگ از لحاظ کلیه صفات، به جز در درصد استحصال قند، آلکالیته و درصد قند خالص، اختلاف معنیداری دیده شد. در مطالعه حاضر لاین 7233 در مقایسه با رقم اکباتان از عملکرد ریشه، درصد قند خالص بالاتری برخوردار بود. نتایج همچنین نشان داد که بالاترین درصد جوانهزنی (50/96 درصد)، سرعت جوانهزنی (56/9 بذر در روز)، عملکرد ریشه (33/80 تن در هکتار)، درصد قند ناخالص (11/23 درصد)، عملکرد قند ناخالص (38/18 تن در هکتار) و عملکرد قند خالص ( 33/15 تن در هکتار) به تیمار هیدروپرایمینگ بذر چغندرقند اختصاص داشت. براساس نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام صفات، چهار صفت درصد قند ناخالص، عملکرد ریشه، درصد استحصال قند و قند ملاس با تبیین 98 درصد از تغییرات عملکرد قند خالص بهعنوان مؤثرترین صفات بر عملکرد قند خالص شناسایی شدند. در این تحقیق هیدروپرایمینگ بهعنوان مناسبتترین پرایمینگ شناسایی گردید. از این رو، به نظر میرسد هیدروپرایمینگ بهعنوان یکی از سادهترین روشهای پیش تیمار بذر میتواند در بهبود عملکرد کمّی و کیفی چغندرقند مفید واقع شود.
