تبیین تاب‌آوری اقتصادی روستاهای گردشگرپذیر در برابر بیماری کووید-19 (موردمطالعه: روستاهای شهرستان رشت)

Abstract

پژوهش حاضر با هدف بررسی تبیین تاب­آوری اقتصادی روستاهای گردشگرپذیر شهرستان رشت در برابر بیماری کووید 19، پرداخته شده است. تحقیق حاضر بر حسب هدف، کاربردی و شیوه مطالعه بر حسب روش و ماهیت تحقیق توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش‌های کتابخانه‌ای، اسنادی، روش مشاهده مستقیم و روش‌های میدانی استفاده شده است و به‌منظور تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از نرم­افزار SPSS، GIS و مدل­های فازی ممدانی و دیمتل استفاده شده است. برآیند تحلیل اطلاعات نشان داد، میزان تاب­آوری اقتصادی روستاهای گردشگرپذیر در شهرستان رشت در برابر بیماری کرونا بسیار کم است و بر اساس نتایج مدل دیتمل، شاخص­های (انعطاف­پذیری شغلی و فعالیتی، برخورداری از حمایت اقتصادی و مالی، داشتن توانمندی اقتصادی و مالی، انعطاف­پذیری در برابر شوک­ها و درنهایت نوآوری و خلاقیت اقتصادی) در نیمه مثبت نمودار عوامل علی قرار گرفته­اند که نشان از تأثیرگذاری بالای این شاخص­ها است و شاخص­های (انعطاف­پذیری روانی، چاره­جویی، آسیب­پذیری اقتصادی کم، قابلیت تطبیق و سازگاری، مدیریت مالی) در نیمه منفی نمودار عوامل معلول قرار گرفته­اند که نشان از تأثیرپذیری بالای این شاخص­ها دارد. بر این اساس، از بین شاخص­های علت به ترتیب: نوآوری و خلاقیت اقتصادی، برخورداری از حمایت اقتصادی و مالی، داشتن توانمندی اقتصادی و مالی، انعطاف­پذیری شغلی و فعالیتی، برخورداری از حمایت اقتصادی و مالی، بیشترین و کمترین میزان تأثیرگذاری را بر ماندگاری افراد در شغل بخش گردشگری را به خود اختصاص داده­اند. در ادامه نیز نتایج تحلیل فضایی روستاهای شهرستان رشت بر اساس میزان تاب­آوری اقتصادی در برابر کرونا نشان داد، بیش از نیمی از روستاهای موردمطالعه، میزان تاب­آوری اقتصادی­شان در برابر کرونا در حد (کم و بسیار کم) است.

Keywords

• تاب‌آوری اقتصادی
• گردشگری روستایی
• کووید-۱۹
• تحلیل فضایی
• مدل های فازی
• شهرستان رشت