فصلنامه خانواده پژوهی (Nov 2023)

نقش تعدیل‌گری ظرفیت تأملی مادر در رابطه بین خلق‌وخوی کودک با کیفیت رابطة مادرـ کودک

  • زینب زمانپور,
  • شهلا پاکدامن,
  • سعید قنبری,
  • پگاه نجات

DOI
https://doi.org/10.48308/jfr.19.3.519
Journal volume & issue
Vol. 19, no. 3
pp. 519 – 531

Abstract

Read online

هدف این مطالعه تعیین رابطة خلق‌وخوی کودک با کیفیت رابطة مادر ـ کودک و مشخص ساختن نقش تعدیل‌گرانة ظرفیت تأملی مادر در رابطة بین این دو متغیر بود. نمونة آماری شامل 270 مادر بود که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به سه پرسش‌نامة مزاج کودکی میانه، ظرفیت تأملی والدین و مقیاس رابطة کودک ـ مادر پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از ضریب هم‌بستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. تحلیل یافته‌ها‌ نشان داد که به‌جز مؤلفة حواس‌پرتی، بقیة مؤلفه‌های خلق‌وخوی کودک رابطة معناداری با کیفیت رابطة مادر ـ کودک داشتند. همچنین هر سه مؤلفة ظرفیت تأملی مادر شامل پیش‌ذهنی‌سازی، اطمینان به وضعیت ذهنی و علاقه و کنجکاوی به حالات ذهنی، ارتباط معناداری با کیفیت رابطة مادر ـ کودک داشتند. نتایج تحلیل رگرسیون برای بررسی فرضیة تعدیلگری ظرفیت تأملی مادر نشان داد که پیش‌ذهنی‌سازی مادر تعدیلگر معنادار رابطة سطح فعالیت کودک، پیش‌بینی‌پذیری و ثبات فراخنای توجه با کیفیت رابطة مادر ـ کودک بود. همچنین علاقه و کنجکاوی به حالات ذهنی در مادر نیز به طور معناداری تعدیل‌کنندة رابطة پیش‌بینی‌پذیری و ثبات فراخنای توجه با کیفیت رابطة مادر ـ کودک بود. در بقیة موارد، تعدیلگری مؤلفه‌های ظرفیت تأملی مادر در ارتباط مؤلفه‌های خلق‌و‌خوی کودک با کیفیت رابطة مادر-کودک تأیید نشد.

Keywords