خستگی ذهنی اثر بازخورد به کوشش‌های موفق در یادگیری حرکتی را تخریب می‌کند

Abstract

خستگی ذهنی یک حالت روان‌شناختی است که به‌وسیلة دوره‌های طولانی فعالیت‌های شناختی ایجاد می‌شود. تأثیر خستگی ذهنی بر اجرای مهارت‌های حرکتی شناخته ‌شده است؛ اما تأثیر آن بر یادگیری مهارت‌های حرکتی کمتر بررسی ‌شده است؛ براین‌اساس، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش خستگی ذهنی بر اثربخشی بازخورد به کوشش‌های موفق در یادگیری تکلیف تولید نیرو بود. بدین‌منظور، ۴۴ پسر غیرورزشکار (۲۵-۱۸ سال) براساس خستگی ذهنی و نوع بازخوردبه چهار گروه تقسیم شدند. برای ایجاد خستگی ذهنی از نرم‌افزار استروپ استفاده شد و برای اطمینان از وقوع خستگی ذهنی از پرسش‌نامه‌های چند بعدی سنجش خستگی و مقیاس خودگزارشی بینایی استفاده شد. شرکت‌کنندگان در مرحلة اکتساب در ۱۲ دستة شش‌کوششی به تولید نیروی ملاک پرداختند. آزمون‌های یادداری فوری و انتقال یک، ۱۰ دقیقه بعد و آزمون انتقال دو، ۲۴ ساعت بعد از مرحلة اکتساب و بدون ارائة بازخورد اجرا شدند. برای تحلیل داده‌ها در مرحلة اکتساب، از آزمون تحلیل واریانس مختلط با اندازه‌گیری‌های مکرر و در آزمون‌های یادداری و انتقال، از آزمون تحلیل واریانس دوطرفه استفاده شد. یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که در مرحلة اکتسابفقط اثر بلوک‌های تمرینی معنا‌دار بودو تمام گروه‌ها درطی مرحلة اکتساب به‌صورت مشابهی پیشرفت معنا‌دار داشتند. نتایج آزمون‌های یادداری و انتقال نیز نشان داد که اثر اصلی خستگی ذهنی معنا‌دار بود؛ اما اثر اصلی بازخورد و تعامل خستگی ذهنی با بازخورد (به‌جز در آزمون یادداری) معنا‌دار نبود. یافته‌ها نشان می‌دهد که احتمالاً خستگی ذهنی موجب ازبین‌رفتن مزایای بازخورد به کوشش‌های موفق و کاهش یادگیری می‌شود.

Keywords

• خستگی ذهنی
• بازخورد به کوشش‌ موفق
• تکلیف تولید نیرو
• آزمون استروپ