تحقیقات تولیدات دامی (Aug 2022)

بررسی نسبت شکاف تکنولوژیکی و عوامل مؤثر بر کارآیی فنی واحدهای زنبورداری

  • کامران معصومی,
  • رضا اسفنجاری کناری,
  • محمد کریم معتمد

DOI
https://doi.org/10.22124/ar.2022.20703.1650
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 2
pp. 93 – 107

Abstract

Read online

مطالعه حاضر با هدف بررسی کارآیی فنی واحدهای زنبورداری و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. در این مطالعه، نمونه­ها با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده تعیین و داده‌های مورد نیاز به­صورت حضوری و با تکمیل پرسشنامه از 150 زنبوردار شهرستان رودسر در سال 1399 جمع‌آوری شد. در مطالعه حاضر جهت شناسایی داده‌های پرت در مجموعه داده‌ها از روش ابر داده استفاده شد. بعد از حذف داده‌های پرت، نمونه مورد بررسی با استفاده از تحلیل خوشه‌ای به دو گروه‌ همگن از نظر اندازه تقسیم شد. برای برآورد کارآیی فنی نسبت به مرز گروهی از مدل تحلیل پوششی داده‌ها استفاده ‌شد و جهت برآورد کارآیی فنی نسبت به مرز پوششی نیز الگوی فرامرزی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد میانگین نسبت شکاف تکنولوژیکی زنبور‌داران مورد مطالعه حدود 76 درصد است، یعنی اگر تمامی زنبورداران مورد مطالعه به فناوری فرامرزی برسند امکان 24 درصد افزایش تولید وجود دارد. زنبوردارانی که کوچ می‌کنند از نسبت شکاف تکنولوژیکی بالاتری برخوردار هستند و نتیجه آزمون کولموگروف اسمیرنوف نشان داد که این اختلاف از نظر آماری معنی‌دار است. نتایج رگرسیون چند متغیره عوامل مؤثر بر کارآیی فنی نشان داد متغیرهای سابقه کار، نوع مالکیت، شرکت در کلاس‌های آموزشی و ترویجی، شغل اصلی زنبوردار، تعداد کندوها و متغیر کوچ کردن اثر مثبت و معنی‌دار بر کارآیی فنی زنبورداران دارند. با توجه به اینکه بین نسبت شکاف تکنولوژیکی زنبوردارانی که کوچ می‌کنند و کوچ نمی‌کنند از نظر آماری اختلاف معنی‌داری وجود دارد، بنابراین با برطرف نمودن مشکلات مربوط به کوچ زنبورداران می‌توان با استفاده از منابع فعلی، سطح تولید زنبورداران را بهبود بخشید.

Keywords