Turcology Research (May 2024)
Türk İHA'larının Rönesansı: Türkiye'nin Güvenlik Anlayışı Nasıl Değişti?
Abstract
İnsansız hava araçlarının dünya genelinde birçok kullanım alanı mevcuttur. Multidisipliner alanda kullanılan bu araçlar Türkiye Cumhuriyeti’nin terörle mücadele sürecinde taktiksel değişimi beraberinde getirmiş ve Millî Teknoloji Hamlesi kapsamında Türkiye’nin uluslararası güvenliğe katkısı açısından büyük öneme sahip olmuştur. IHA/SIHA üretimi sürecinde bu konuda çığır açan çalışmalar resmî kurumlar ve BAYKAR gibi şahsi girişimler tarafından geliştirilmiş ve Türkiye’nin liderlik ettiği sınır ötesi operasyonlarda önemli başarılar kat edilmiş ve bölgesel güvenliğin sağlanmasında Türkiye önemli bir rol oynamıştır. 1990’lardan bu yana yurtdışı bağımlılık neticesinde satın alınan cihaz ve silahların veri güvenliği sağlanamadığından ülke kendi savunma sanayi stratejisini oluşturmuş ve başarılı bir istihbarı temel ile havadan havaya füze atma kapasiteli son teknoloji savaş uçakları ve insansız hava araçları ile yapılan operasyonlar başta DAEŞ olmak üzere terör örgütlerinin hareket kabiliyetlerini önemli ölçüde kısıtlamış ve Türkiye’yi bölgesel ve uluslararası güvenlik alanında önemli bir oyuncu hâline getirmiştir. Ülkelerin bağımsızlığının sadece özgürlük ve demokrasi yönetimi ile sınırlandırılamayacağı günümüzde bir ülkenin kendi güvenliği için özellikle savunma sanayisinde yenilikler yapıp ilerleme kaydedebilmesi gerekmektedir. Türkiye’nin son yıllarda önemli bir ivme kazandığı insansız hava aracı sistemleri hem devlet güvenliği hem de bölgesel ve uluslararası güvenlik hususlarında ülkenin yeni bir rol elde etmesini sağlamıştır. Bir başka deyişle bu araçlar geleneksel askeri hava araçlarına kıyasla maliyet etkinliği ve riskin az olması gibi avantajlara sahip olup ayrıca Türkiye’nin IHA/SIHA’larını kendi iç güvenlik operasyonlarında ve sınır güvenliği gibi alanlarda kullanması bu teknolojinin stratejik önemini artırmıştır. Türkiye’nin bu alandaki ilerlemesi, uluslararası güvenlik politikaları ve savunma sanayisi trendleri açısından da önemli bir gelişme olarak değerlendirilebilir. Bu teknolojik gelişmelerin, Türkiye’nin dış politika ve savunma stratejilerini nasıl etkilediği konusunda detaylı bir analiz yapmak, bu konunun karmaşıklığını daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.
Keywords
