Sakarya Tıp Dergisi (Jun 2016)
Sakaryada Aile Salığı Merkezlerinde Çalışan Aile Hekimlerinin Tükenmişlik Düzeyleri ve İlişkili Faktörler
Abstract
Amaç: Bu çalışmada, Sakarya il merkezi ve ilçelerinde aile sağlığı merkezlerinde çalışan aile hekimlerinin tükenmişlik düzeylerini ve bunların çeşitli değişkenlerle ilişkilerini saptamak amaçlanmıştır. Yöntem: 1 Şubat - 28 Şubat 2014 tarihleri arasında yürütülen kesitsel tipteki bu çalışmada Sakarya’da aile hekimi olarak çalışan 258 hekimden 157’sine (%60.8) ulaşılmıştır. Veriler, Maslach Tükenmişlik Ölçeği ve araştırmacılar tarafından hazırlanan standart bir anket formu kullanılarak toplanmıştır. İstatistiksel analizinde tanımlayıcı istatistikler, varyans analizi ve korelasyon katsayıları kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan hekimlerin %64.9’u erkek ve yaş ortalaması 40.9±7.2 Standart Sapma idi. Kişisel başarı (KB) alt ölçeği açısından katılımcıların %72.0’sinde yüksek düzeyde tükenmişlik saptanmıştır. Duyarsızlaşma (DYS) ve duygusal tükenme (DT) alt ölçekleri açısından sırasıyla %85.9’unda ve %4.7’sinde düşük düzeyde tükenmişlik olduğu saptanmıştır. Kadınların DT puanları erkeklerden; bekarların DYS puanları evlilerden; ilçelerde çalışan hekimlerin DYS puanları merkez ilçelerde çalışan hekimlerden istatistiksel olarak anlamlı yüksek bulunmuştur (sırasıyla p değerleri 0.021, 0.035, 0.032). Şiddete maruziyet durumu DT ve DYS ile orta, KB ile zayıf düzeyde ilişkili bulunmuştur. Sonuç: Katılımcıların tükenmişlik düzeyinin alt boyutlara göre genel olarak düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır fakat bu durum tükenmişlik riski altında olmadığını göstermez. Aile hekimlerinin kendilerini geliştirebilmeleri ve tükenmişlikten korunabilmeleri için poliklinikte günlük bakılan ortalama hasta sayısı azaltılmalı, aile hekimliği sistemini iyileştiren düzenlemeler yapılmalıdır.Anahtar Kelimeler: Aile hekimliği; tükenmişlik sendromu; maslach tükenmişlik ölçeği
