پژوهشهای حفاظت آب و خاک (Dec 2014)
ارزیابی دو الگوریتم مختلف مونتکارلو زنجیرمارکف در تحلیل عدم قطعیت پارامترهای مدل توزیعی هیدرولوژیکی
Abstract
تعیین مقادیر بهینه برای پارامترهای به کار رفته در هر مدل شبیه سازی کاری است که همواره با شک و تردید همراه می باشد و بنابراین بایستی عدم قطعیت موجود در پارامترهای شبیه سازی با روشهای مناسب تحلیل و بررسی گردد. در این تحقیق مقایسه دو الگوریتم عدم قطعیت DREAM و SCEM UA، برای پارامترهای مدل بارش- رواناب فیزیکی و توزیعی تک رخداد AFFDEF به کار گرفته شد. این روشها برپایه مونت کارلو زنجیرمارکف بوده که اخیراً توسعه یافته اند و از روش نمونه گیر متروپولیس استفاده می کنند که به خوبی قادر به بررسی فضای پارامتری با حداقل تعداد تکرار می باشد. مدل هیدرولوژیک توزیعی AFFDEF در زبان برنامه نویسیFortran بدلیل خطای کمتر آن - به نسبت مدلهای یکپارچه در این تحقیق بکار گرفته شد. منطقه مورد مطالعه، حوضه ابوالعباس به مساحت تقریبی 280 کیلومتر مربع در شرق استان خوزستان بوده که دارای میانگین سالانه بارش 550 میلیمتر می باشد. تعداد 6 رخداد در خلال فصل غیر ذوب برف برای این منظور به کار گرفته شد که از این میان 4 رخداد برای واسنجی و 2 رخداد برای صحت سنجی نتایج مورد استفاده قرار گرفت. نتایج دو روش عدم قطعیت، همگرایی سریعتر و همچنین بازه پسین باریکتر برای پارامتر های مدل بارش رواناب را در روش DREAM به نسبت روش SCEM-UA نشان داد که در حقیقت کارایی بالای روش DREAM را اثبات نمود. ضمن آنکه وابستگی توابع توزیع پارامترها در هر رخداد به ویژگیهای دبی اوج و شرایط رطوبتی آن رخداد را نیز نشان داده شد.