İlahiyat Tetkikleri Dergisi (Jun 2020)
Mezhepsel Davranış Eğilimi Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Uygulanması
Abstract
Bu makale ile fıkıh mezheplerine yönelik bir ölçeğinin geliştirilmesi ve uygulanması hedeflenmektedir. Bu hedefi gerçekleştirebilmek amacıyla Ürdün’deki Yermük Üniversitesinde eğitim görmekte olan öğrenciler örneklem olarak seçilmiştir. Araştırma metodu bağlamında bir anket hazırlanmış ve bu ankette dört mezhebe (Hanefî, Mâlikî, Şâfiî, Hanbelî) göre taharet ve namaz gibi fıkıhın en bilinen konuları seçilmiştir. Dört mezhep içinde, en çok kabul gören ve mezhepleri temsil eden bu iki konunun seçilmesinde ise tümevarım yöntembilimi kullanılmıştır. Ölçeğin uygulanma aşamasında ise analitik tanımlayıcı yöntembilimi- anket metodu kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda öğrenciler arasında, yaşadıkları ülkelere göre mezhep farklılıkları olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca öğrencilerin günlük hayatta taharet ve namaz konusunda birden çok mezhebe göre hareket ettikleri de tespit edilmiştir. Sonuç olarak bu çalışma, Ürdünlü öğrencilerin genellikle Hanbelî ve Şâfiî mezhebine, Türk öğrencilerin Hanefî ve Şâfiî mezhebine, Çinli öğrencilerin Hanbelî, Şâfiî, ve Hanefî mezhebine, Güney Afrikalı öğrencilerin ise Şâfiî ve Mâlikî başta olmak üzere, ikinci olarak Hanbeli mezhebine, Malezyalı ve Taylandlı öğrencilerin de Şâfiî mezhebine göre tutum sergilediklerini ortaya koymuştur.
Keywords
