پژوهش ادبیات معاصر جهان (Jun 2019)

بررسی تطبیقی مضمون‌های محوری در شعر احمد شاملو و شارل بودلر

  • سپهر یحیوی تاج آبادی,
  • ناهید شاهوردیانی

DOI
https://doi.org/10.22059/jor.2019.264938.1742
Journal volume & issue
Vol. 24, no. 1
pp. 167 – 192

Abstract

Read online

احمد شاملو، شاعر ایرانی سده‌ی بیستم میلادی، بنیان‌گذار «شعر سپید» در ادبیات فارسی به‌شمار می‌آید و آشنایی خوبی با ادبیات جهان داشت. مضامین شعر او زن و عشق، مرگ و مسائل وجودی، آزادی و عدالت‌خواهی را دربرمی‌گیرد. شارل بودلر بنیان‌گذار مکتب «انحطاط» و از پیشگامان نمادگرایی محسوب می‌شود. دستمایه‌های مهم شعر او شهر و زندگی شهری، زن و عشق، مرگ و ملال، آزادی و نوگرایی می‌باشد. با وجود فاصله‌ی حدوداً یک‌قرن میان این دو، بین شعر و شخصیت‌شان شباهت‌هایی هست. در این مقاله ضمن بررسی مقایسه‌ای چند مورد از این دستمایه‌ها، میکوشیم به شباهت‌ها و تفاوت‌های رویکرد این دو شاعر ایرانی و فرانسوی در قبال مضامین فوق بپردازیم. روش این پژوهش رویکرد تطبیقی برپایه‌ی نقد مضمونی و بررسی اجتماعی می‌باشد. در طی بررسی از رهیافت فیلیپ شاردن در مقاله‌اش با عنوان «تماتیک تطبیقی» (1989) استفاده خواهیم نمود. مبنای راهبردی برای بررسی در این جُستار، واحد «تِم» یا مضمون (یا دستمایه) است و از بررسی تیپ‌ها، مفهوم‌ها، موتیف‌ها، اسطوره‌ها و یا خرده-مضمون‌ها پرهیز شده است.

Keywords