مدل‌سازی کشش بین‎سطحی سیستم آب شور/ نفت خام/ سورفکتانت آنیونی با روش برنامه‎ریزی ژنتیک

Abstract

مواد فعال‎سطحی به‎عنوان مهم‌ترین ترکیبات شیمیایی در فرآیند ازدیاد برداشت شیمیایی، می‏‏توانند با کاهش کشش بین‎سطحی میان محلول آبی تزریقی و نفت مخزن، ضمن تغییر ترشوندگی محیط متخلخل، مقادیر قابل‌توجهی از نفت باقی‎مانده در مخزن را که به‌صورت پراکنده درون حفره‌ها و گلوگاه‌ها به‎دام افتاده‏اند، آزاد کنند و به‎سمت چاه تولیدی هدایت نمایند. با توجه به نقش مواد فعال‎سطحی، لازم است روش‏هایی برای پیش‌بینی عملکرد آن‌ها در فرآیند ازدیاد برداشت ارائه شود. در پروژه‌ی حاضر، مجموعه‌ای از دو مدل‌ ریاضی داده‌محور برای تخمین‏‏ کشش بین‎سطحی سیستم آب‌شور/ نفت خام/ سورفکتانت آنیونی ساخته شده‌اند که در تولید آن‌ها از 598 داده تجربی استفاده شده است. برای ایجاد همبستگی میان متغیرهای مستقل و تابع هدف، از روش برنامه‌ریزی ژنتیک به‎عنوان یکی از قوی‌ترین ابزارهای مدل‌سازی بهره گرفته شده است. مجذور ضریب همبستگی (R2) روابط ایجاد شده برابر با 946/0 و 9387/0 و جذر میانگین مربعات خطا (RMSD) برای این روابط، برابر با mN/m 4439/3 و mN/m 3261/3 است. سادگی و تخمین‌های مناسب، از ویژگی‌های روابط تولید شده است.

Keywords

• کشش بین‎سطحی
• سورفکتانت آنیونی
• نفت خام
• آب شور
• مدل‌ ریاضی