روانشناسی بالینی و شخصیت (Sep 2020)
ویژگی‌های روانسنجی و هنجاریابی پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت زاکرمن - کلمن - آلوجا (ZKA-PQ/SF)
Abstract
مقدمه: پرسشنامه شخصیت زاکرمن-کلمن-آلوجا یکی از ابزارهای خودگزارشی برای اندازه‌گیری صفات و ویژگی‌های شخصیتی است که بر پایه پنج بعد اصلی شخصیت قرار دارد. هدف اصلی این پژوهش، تعیین ویژگی‌های روانسنجی و ساختار عاملی فرم فارسی پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت زاکرمن-کلمن-آلوجا در بین دانشجویان ایرانی بود.روش: این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش پیمایشی بوده است. نمونه پژوهش حاضر مشتمل بر 1699نفر از دانشجویان (733 پسر و 966 نفر دختر) که عضو گروه‌ها و کانال‌های تلگرام مربوط به دانشگاه در پاییز 1397 بودند تشکیل دادند که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. این افراد پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت زاکرمن زاکرمن-کلمن-آلوجا و پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت نئو را تکمیل کردند. جهت بررسی ویژگی‌های روانسنجی از ضریب آلفای کرونباخ، روایی محتوایی، روایی همزمان (پرسشنامه شخصیت نئو) و روایی سازه استفاده شد. مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده آزمون از روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی با چرخش واریماکس با استفاده از نرم‌افزار «اس. پی. اس. اس.» نسخه 25 محاسبه شد.نتایج:نتایج تحلیل عاملی اکتشافی یک ساختار 5 عاملی را نشان داد که در مجموع این پنج عامل 59/65 درصد از واریانس کل را تبیین می‌کنند. همچنین نتایج نشان داد که اعتبار آزمون به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 93/0 و برای خرده مقیاس‌های پرخاشگری، فعالیت، برون‌گرایی، روان‌رنجورخویی و هیجان‌خواهی به ترتیب 77/0، 70/0، 91/0، 86/0 و 65/0 به دست آمد. بررسی روایی همزمان، بین مولفه‌های شخصیت نئو با مولفه‌های شخصیت زاکرمن رابطه معنادار بود.بحث و نتیجه‌گیری: باتوجهبهمیزانپایاییورواییبهدست آمده،آزموننسخه کوتاه شخصیت زاکرمن ابزاریاستکهمی‌تواند در زمینه‌های پژوهشی مورداستفاده قرار بگیرد. بررسیاعتباراینپرسشنامهدرسطح بالینی پیشنهادمی‌شود.مقدمه:پرسشنامه شخصیت زاکرمن-کلمن-آلوجا یکی از ابزارهای خودگزارشی برای اندازه‌گیری صفات و ویژگی‌های شخصیتی است که بر پایه پنج بعد اصلی شخصیت قرار دارد.هدف اصلی این پژوهش، تعیین ویژگی‌های روانسنجی و ساختار عاملی فرم فارسی پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت زاکرمن-کلمن-آلوجا در بین دانشجویان ایرانی بود. روش:این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش پیمایشی بوده است. نمونه پژوهش حاضر مشتمل بر 1699نفر از دانشجویان (733 پسر و 966 نفر دختر) که عضو گروه‌ها و کانال‌های تلگرام مربوط به دانشگاه در پاییز 1397 بودند تشکیل دادند که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. این افراد پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت زاکرمن زاکرمن-کلمن-آلوجا و پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت نئو را تکمیل کردند.جهت بررسی ویژگی‌های روانسنجی از ضریب آلفای کرونباخ، روایی محتوایی، روایی همزمان (پرسشنامه شخصیت نئو) و روایی سازه استفاده شد. مؤلفه‌هایتشکیل‌دهندهآزموناز روشتحلیلمؤلفه‌هایاصلیباچرخش واریماکسبا استفاده از نرم‌افزار «اس. پی. اس. اس.» نسخه 25محاسبهشد.نتایج:نتایج تحلیل عاملی اکتشافی یک ساختار 5 عاملی را نشان داد که در مجموعاین پنج عامل 59/65 درصد از واریانس کل را تبیین می‌کنند. همچنین نتایج نشان داد که اعتبارآزمون به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 93/0 و برای خرده مقیاس‌های پرخاشگری، فعالیت، برون‌گرایی، روان‌رنجورخویی و هیجان‌خواهی به ترتیب 77/0، 70/0، 91/0، 86/0 و 65/0 به دست آمد. بررسیرواییهمزمان، بین مولفه‌های شخصیت نئو با مولفه‌های شخصیتزاکرمن رابطه معنادار بود. بحث و نتیجه‌گیری:باتوجهبهمیزانپایاییورواییبهدست آمده،آزموننسخه کوتاه شخصیت زاکرمن ابزاریاستکهمی‌تواند در زمینه‌های پژوهشی مورداستفاده قرار بگیرد. بررسیاعتباراینپرسشنامهدرسطح بالینی پیشنهادمی‌شود.
Keywords
