Umde Dini Tetkikler Dergisi (Jul 2022)
Lâmiyyetu’l-ef‘âl Manzumesi
Abstract
Arap edebiyatında kafiyesi lâm olması hasebiyle Lâmiyye adıyla meşhur olan çok sayıda manzume yazılmıştır. Büyük bir kısmı basît bahrinde söylenen bu manzumelerde genel olarak peygamber sevgisi, nasihat, vaaz ve öğüt gibi temalar işlenmiştir. Bu çerçevede İbn Mâlik (öl. 672/1274) tarafından da sarf ilminde fiillerin çekim ve yapımlarını konu edinen Lâmiyyetu’l-ef‘âl isimli bir manzume kaleme alınmıştır. Manzume üzerine ondan fazla şerh yazılmış olması, onun Arap edebiyatında önemli bir yere sahip olduğunu göstermektedir. Bu öneme binaen manzume ve şerhlerinin, günümüz akademi dünyasının dikkatine yeniden sunulma hedefiyle bu çalışma kaleme alınmıştır. Belirtildiği üzere manzumenin sarf ilminde fiilleri konu edinmesi ve Lâmiyye olarak meşhur olması sebebiyle sarf ilminin kısaca tanımı yapılmış ve fiil ile lâmiyye kavramları da açıklanmıştır. Bununla birlikte manzumenin şerhleri hakkında gerekli bilgiler sunulmuştur. Manzume ve yazarı hakkında klasik kaynaklarda geçen gerekli bilgilere yer verilmiş ve manzume Türkçeye çevrilmiştir. Bu kapsamda ismi, mahtût ile matbu nüshaları, şerhleri, muhtevası ve metni ile çevirisi gibi başlıklar altında manzume incelenmiştir.
Keywords