مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار (Jan 1970)
اثرات محافظتی دیکلوفناک سدیم و بتامتازون در اپیتلیوم قرنیه چشم خرگوش های آلوده به خردل در مرحله حاد
Abstract
زمینه و هدف: چشم از حساس ترین اعضا در مواجهه با گاز خردل (Sulfur Mustard or Hun Distilled) است. تاثیر درمانی عوامل ضد التهابی بر کاهش ضایعات اپیتلیال قرنیه ناشی از خردل در مطالعات مختلفی نشان داده شده است. مطالعه حاضر به بررسی اثرات محافظتی استفاده از قطره های بتامتازون، دیکلوفناک سدیم و بتامتازون-دیکلوفناک سدیم در اپیتلیوم قرنیه چشم خرگوش های آلوده به خردل پرداخته است. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، از 36 سر خرگوش استفاده شد که به طور تصادفی در 6 گروه مساوی قرار گرفتند. گروه ها شامل سه گروه شاهد، حلال، خردل و سه گروه محافظتی بودند که قبل از مواجهه با خردل قطره های بتامتازون، دیکلوفناک سدیم و بتامتازون دیکلوفناک سدیم را دریافت کرده بودند. حیوانات به مدت دو هفته نگه داری شده و گروه های محافظت هر هشت ساعت یک بار قطره ها را دریافت نمودند. معاینه پس از شروع آزمایش در روزهای اول، دوم، پنجم، هفتم و چهاردهم توسط متخصصین چشم به وسیله اسلیت لمپ تحت بیهوشی انجام شد. در پایان روز چهاردهم، نمونه های بافتی از قرنیه برداشته شد و جهت بررسی فراساختار اپیتلیوم قرنیه آماده شد. در تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه توسط نرم افزار SPSS 13 استفاده گردید. یافته ها: از دیدگاه بالینی، نقص اپیتلیوم قرنیه در پایان روز چهاردهم در گروه محافظتی دیکلوفناک سدیم (1.32±4.2) در مقایسه با گروه خردل (8.42±68.7) کاهش معناداری داشت (P=0.034)؛ گروه بتامتازون-دیکلوفناک سدیم (1.17±4.2) در مقایسه با گروه خردل نیز کاهش معناداری داشت (P=0.031). این آسیب در گروه محافظتی بتامتازون مشاهده نگردید. فراساختار سطح اپیتلیوم قرنیه و میکروویلی های سطح سلول های آن در گروه محافظت با بتامتازون تقریبا مشابه گروه شاهد بود. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که بتامتازون توانسته است از آسیب اپیتلیوم قرنیه در چشم خرگوش های آلوده به خردل جلوگیری نماید.
