Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2016)
Arap Gramerinde İ‘râbta Mahalli Olmayan Cümleler
Abstract
Nahiv ilmi, kelimelerin birbirlerinden etkilenmesiyle ortaya çıkan durumdan yani cümleden bahseden bir ilimdir. Bu nedenle nahiv ilmi açısından mananın bütünlüğü için cümlenin ibare içerisindeki durumu, en az müfret kelimenin cümle içerisindeki durumu kadar önemlidir. Cümleler müfretle te’vil edilip edilmeme, yani başka bir cümlenin unsuru olup olmama açısından ikiye ayrılırlar. Başka bir cümlenin unsuru olmayan cümlelere irâbta mahalli olmayan cümleler denir. Cümlenin irâbına ilgi duyan ve bu konuyu geniş bir şekilde ele alan ilk nahiv âlimi İbn Hişâm olmuştur. İbn Hişâm irâbta mahalli olmayan cümlelerin sayısının yedi olduğunu söylemiştir. Bu konuda farklı düşünen âlimler olmuşsa da genel kabul gören görüş İbn Hişâm’ın görüşü olmuştur.