عوامل فرهنگی مؤثر بر قانون‌گریزی شهروندان

Abstract

هدف از انجام این پژوهش کاربردی، بررسی نقش عوامل فرهنگی مؤثر بر قانون‌گریزی شهروندان خراسان شمالی بود. روش پژوهش حاضر، توصیفی-پیمایشی و از نوع تحلیل مسیر است. جامعۀ آماری پژوهش، شامل تمامی شهروندان 18 تا 45 سالۀ شهرهای استان خراسان شمالی است که با استفاده از فرمول کوکران، 390 نفر با روش نمونه­‌گیری طبقه‌­ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع‌­آوری داده­‌ها، پرسشنامۀ محقق­‌ساخته است که روایی آن به­‌صورت صوری و به­‌وسیلۀ استاد راهنما مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای هر یک از متغیرها بیشتر از 7/0 تأیید شد. تجزیه‌­و­تحلیل داده‏‌ها به‌­روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم­‌افزارهای spss 22.0 و smartpls 3.0 انجام گرفت. یافته‏‌ها نشان داد که آگاهی از قوانین بر قانون‏‌گریزی تأثیر معکوس و معناداری دارد. همچنین، فقر فرهنگی و ضعف اخلاق شهروندی بر قانون­‌گریزی شهروندان تأثیر مستقیم و معناداری دارد. اما، وضعیت سن و تحصیلات و جنسیت بر گرایش به قانون‌گریزی تأثیر ندارد. براساس نتایج به­‌دست­‌آمده، با آموزش فرهنگ مناسب اجتماعی و بهبود اخلاق شهروندی در جامعه و آگاه­‌سازی افراد از قوانین و مقررات، می­‌توان در کاهش قانون­‌گریزی افراد گامی مؤثر برداشت.

Keywords

• قانون‌گریزی
• فقر فرهنگی
• ضعف اخلاق شهروندی
• فرهنگ
• خراسان شمالی