تأثیر توافق‌ آبراهام بر الگوی دوستی و دشمنی در مجموعة امنیتی غرب آسیا

Abstract

عادی‌سازی روابط اسرائیل با چهار کشور عربی شامل امارات متحدة عربی، بحرین، مراکش و سودان در نیمة دوم سال 2020م که به «توافق آبراهام» یا «پیمان ابراهیم» مشهور است، یکی از تحولات جدید و مهم در مجموعة امنیتی غرب آسیاست. این توافق‌ها، به دشمنی تاریخی و عدم به‌رسمیت‌شناختن اسرائیل به‌عنوان یک کشور طی بیش از هفت دهه، از سوی این چهار کشور عربی پایان داد. ازآنجاکه این توافق‌ به‌دلیل ماهیت، روند و اهداف آن، ظرفیت تأثیرگذاری بر مجموعة امنیتی غرب آسیا را دارد، بررسی چگونگی تأثیرگذاری و پیامدهای آن بر الگوی دوستی و دشمنی این مجموعة امنیتی ضرورتی پژوهشی و هدف این مقاله است. در همین راستا، سؤال اصلی مقالة حاضر این است که توافق‌ آبراهام چگونه بر الگوی دوستی و دشمنی در مجموعة امنیتی غرب آسیا تأثیر می‌گذارد؟ در پژوهش حاضر، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، با بهره‌گیری از نظریة مجموعة امنیتی بری بوزان و اله ویور، به دنبال پاسخ به این پرسش بوده‌ایم. نتایج حاصل از این پژوهش، بیانگر آن است که توافق‌ آبراهام در سال 2020م، از طریق تقویت هویت ائتلاف عبری-عربی در مقابل ائتلاف محور مقاومت، بر الگوی دوستی و دشمنی در مجموعة امنیتی غرب آسیا تأثیر می‌گذارد. این آثار به شکل کشمکش بین تجدیدنظرطلب‌ها و طرفداران وضع موجود در مجموعة امنیتی غرب آسیا، تقویت هم‌زمان هویت ائتلاف عبری-عربی و محور مقاومت، افزایش مسابقة تسلیحاتی و تداوم جنگ به‌مثابة روش حل منازعه بین محور مقاومت و ائتلاف عبری-عربی نمود پیدا می‌کند.

Keywords

• الگوی دوستی و دشمنی
• توافق آبراهام
• عادی‌سازی روابط
• مجموعة‌‌ امنیتی غرب آسیا (خاورمیانه)