Soil Science Annual (Dec 2014)
Problemy gleboznawczej klasyfikacji bonitacyjnej gruntów rolnych w zasięgu oddziaływania leja depresyjnego KWB „Bełchatów”
Abstract
Celem przeprowadzonych badań było wskazanie najważniejszych problemów związanych z gleboznawczą klasyfikacją gruntów rolnych w rejonie Kopalni Węgla Brunatnego „Bełchatów”. Analiza polegała na porównaniu danych dla wsi Łękińsko zawartych na mapach i w operatach klasyfikacyjnych z 1959 roku (okres przed otwarciem KWB „Bełchatów”) z mapami i operatami zaktualizowanymi w 1998 roku, tj. około 20 lat po rozpoczęciu działalności przez kopalnię. Z przeprowadzonych badań wynika, że jedynie 14% obszaru obrębu Łękińsko niezajętego przez kopalnię zostało objęte ponowną klasyfikacją gruntów. Odkrywki glebowe zostały zlokalizowane wyłącznie na terenach, których użytkowanie zmieniło się w stosunku do stanu z 1959 roku z tym, że nie wszystkie nowo wyróżnione kontury glebowe były reprezentowane przez nowe odkrywki glebowe. Liczba odkrywek w stosunku do liczby nowo wydzielonych konturów klasyfikacyjnych wydaje się być niewystarczająca. Zmiany klas bonitacyjnych po aktualizacji w 1998 roku dotyczyły tylko tych działek, na których w stosunku do roku 1959 zmieniło się użytkowanie, najczęściej z gruntów ornych na użytki zielone. W ocenie autorów, zamiana klasy gruntu ornego (np. IIIa) na analogiczną klasę użytku zielonego (np. III) stosowana w trakcie aktualizacji mapy klasyfikacyjnej nie zawsze jest prawidłowa, ze względu na zróżnicowaną rangę czynników decydujących o wyborze klasy bonitacyjnej dla gruntów ornych i użytków zielonych. Na podstawie uzyskanych wyników autorzy sugerują, aby aktualizacji map klasyfikacyjnych dla obszarów objętych silnym odwodnieniem spowodowanym np. przez działalność kopalń odkrywkowych lub głęboką meliorację, nie ograniczać tylko do działek o zmienionym użytkowaniu, a wykonywać na całym obszarze przeznaczonym do aktualizacji. Aktualizacja każdego nowego konturu klasyfikacyjnego powinna być dokonywana w oparciu o odpowiednią liczbę odkrywek glebowych położonych, w miarę możliwości, w niedalekim sąsiedztwie w stosunku do odkrywek z pierwszej mapy klasyfikacyjnej, co umożliwiłoby porównywanie ich właściwości oraz analizę zmian jakie zaszły w glebach w wyniku głębokiego odwodnienia.
Keywords
