پژوهشی در احوال و آثار یک شاعر ناشناخته از منطقه شیروان آذربایجان

Abstract

حلیمی شیروانی از شعرای ناشناخته اوایل قرن دهم هجری است. درباره احوال حلیمی جز اطلاعاتی پراکنده که از تذکره‌های مختلف و به‌ویژه شعر او به دست می‌آید، آگاهی چندانی در دست نیست. همین اطّلاعات پراکنده و اندک موجب شده است صاحبان تراجم در شرح‌حال او و حلیمی فرهنگ‌نویس، صاحب بحرالغرایب، دچار اشتباه شوند. حلیمی شیروانی در اوایل سده دهم در شیروان آذربایجان متولّد شد، به گیلان و قزوین مسافرت رفت، سپس در میانه عمر به شام مهاجرت کرد. کلّیات حلیمی مشتمل بر بیش از شش هزار و پانصد و پنجاه بیت است که تاکنون تصحیح و تحقیقی بر آن صورت نگرفته است. تنها نسخه کلیات حلیمی در کتابخانه لالااسماعیل ترکیه نگهداری می‌شود. این کلیات مشتمل بر قصیده، غزل، رباعی، قطعه و همچنین حاوی شش رساله و سه منظومه است. حلیمی در سرودن شعر مصنوع، قصاید بی‌نقطه، معماگویی و ماده‌تاریخ مهارت بسیار داشته ‌است. وی شاعری سنّت‌شکن و هنجارگریز است؛ چنان‌که در چندین جای، خود را مخترع نوعی از قصیده و طرزی خاص از شعر می‌داند.مقاله حاضر ضمن معرّفی این شاعرِ ناشناخته، امّا پُرکار، پژوهشی در ویژگی‌های سبک‌شناختی و مضامین شعری اوست.

Keywords

• حلیمی شیروانی
• سبک‌شناسی
• سبک دوره تیموری
• سبک هندی
• ویژگی‌های شعری