اقتصاد کشاورزی و توسعه (May 2018)
ارزیابی آثار رفاهی خودکفایی پایدار در بازار گندم ایران
Abstract
امنیت غذایی پایدار همواره یکی از دغدغه های اصلی سیاستگذاران در دولت ها بوده است و گندم به عنوان مهم‌ترین محصول پرمصرف در ایران، سهم بسزایی در تأمین این مهم داشته است. از طرف دیگر، رسیدن به خودکفایی و اعمال سیاست‌های حمایتی برای رسیدن به این هدف همواره در دستور کار قرار داشته، اما این امر فقط در کوتاهمدت اتفاق افتاده است. بنابراین، ارائه راهکارهایی برای نیل به خودکفایی بلندمدت و پایدار این محصول ضروری به نظر میرسد. از این رو، هدف این مطالعه بررسی آثار رفاهی خودکفایی پایدار گندم در یک افق ده‌ساله (1403-1393) بوده است. برای این منظور، در تحقیق حاضر، بازار گندم ایران با استفاده از تعادل جزئی چند بازاره مدلسازی شده است. در این مدل، از توابع عرضه داخلی، تقاضا، واردات و تابع موجودی انبار استفاده گردیده و مساحت زیر هر منحنی تحت عنوان مازاد رفاه هر یک از عوامل بازار در نظر گرفته شده است. نتایج نشان داد که حرکت به سمت خودکفایی اگرچه در سالهای اولیه موجب زیانهای رفاهی گردیده، اما با ادامه روند، زیانهای رفاهی جبران و بازار گندم به سمت یک شرایط پایدار همگرا میشود. بنابراین، بر اساس نتایج به دست آمده، رسیدن به خودکفایی بر اساس یک برنامة بلندمدت و افزایش مقدار قیمت تضمینی گندم با حفظ انگیزههای تولید پیشنهاد میشود. طبقه‌بندی JEL: C02، C62، D60
