شبیه‌سازی سه بعدی تهاجم جبهه‌های آب شور در آبخوان‌های کویری با استفاده از مدل SEAWAT

Abstract

یکی از مهمترین مشکلات کیفی در بهره‌برداری منابع آب زیرزمینی، هجوم جبهه‌های آب شور از بخش خروجی آبخوان‌ها است که بتدریج با حرکت افقی و عمودی سبب شور شدن بخش خروجی آبخوان می‌شود. در این مطالعه، جهت بررسی تهاجم جبهه‌های آب شور از بخش خروجی آبخوان کویری از شبیه‌سازی کمی و کیفی آبخوان با استفاده از مدلهای MODFLOW، MT3D و SEAWAT استفاده شد. تحلیل نتایج کمی آبخوان نشان داد که روند افت آب زیرزمینی ادامه داشته و در بخش‌های خروجی آبخوان جهت جریان آب زیرزمینی با توجه به کاهش گرادیان هیدرولیکی و افت شدید، معکوس شده است. این تغییر جهت جریان سبب ورود آب با املاح بالا به آبخوان شده که براین اساس شبیه‌سازی سه بعدی کیفی آبخوان جهت تهاجم جبهه‌های آب شور از سطح آبخوان با استفاده از مدل MT3D انجام شد. نتایج این مدل نشان داد که در بخش خروجی آبخوان غلظت کلراید، افزایش چشم‌گیری داشته و تا 7000 میلیگرم در لیتر نیز می‌رسد. همچنین نتایج تهاجم جبهه‌های آب شور در عمق (بعد سوم) آبخوان با استفاده از مدل SEAWAT نشان داد که میزان تهاجم حداقل 100 متر در کف آبخوان بیشتر از سطح آبخوان است. پس از شبیه‌سازی کمی و کیفی آبخوان، پیش‌بینی میزان تهاجم جبهه‌های آب شور در شرایط نرمال انجام شد که نتایج نشان داد که که طول پیشروی جبهه‌های آب شور 400 متر افزایش داشته و با ادامه روند فعلی بهره‌برداری این روند افزایش و سبب معکوس شدن جریان در سایر جبهه‌های خروجی نیز خواهد شد.

Keywords

• تهاجم آب شور
• جهت جریان آب زیرزمینی
• غلظت کلراید
• مدلسازی آب زیرزمینی