Pizhūhish/hā-yi Irtibāṭī (May 2022)

وضعیت قوانین تبلیغات تلویزیونی برای کودکان در ایران

  • مجتبی حبیب‌الهی,
  • سیدبشیر حسینی,
  • محسن شاکری‌نژاد,
  • محمد حاتمی

DOI
https://doi.org/10.22082/cr.2022.541931.2255
Journal volume & issue
Vol. 29, no. 109
pp. 59 – 89

Abstract

Read online

در بسیاری از کشورها، ازجمله ایران، آیین‌نامه‌ها و قوانینی معرفی می‌شوند که تا حد امکان از کودکان در برابر آثار نامطلوب محتواهای رسانه‌ای محافظت می‌کنند. از‌این‌رو، پژوهش حاضر بر قوانینی متمرکز شده است که در خصوص محتوا و پخش تبلیغات تلویزیونی برای کودکان در ایران تصویب شده‌اند. هدف از انجام این پژوهش، شناخت قوانین تبلیغات در برنامه‌های تلویزیونی کودکان 6 تا 12 سال و تحلیل وضعیت حقوق مخاطب کودک در تلویزیون ایران است. برای نیل به این هدف، از روش اسنادی و کتابخانه‌ای به‌منظور شناخت قوانین تبلیغات در برنامه‌های تلویزیونی کودکان استفاده شده و برای تحلیل وضعیت قوانین محدودکننده تبلیغات در برنامه‌های تلویزیون، با 15 نفر از متخصصان حوزه‌ کودک و رسانه، مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته انجام گرفته است و برای تحلیل داده‌ها‌ نیز از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که متولیان امر به مسائلی مانند حقوق مخاطب کودک، استانداردسازیِ تبلیغات برای کودکان و قوانین محدودکننده‌ ناظر بر پخش تبلیغات و تولید محتوا برای کودکان و نوجوانان پرداخته‌اند. نکته‌ اینجاست که این دسته اصول و قواعد یا قوانین و مقررات، به دو دسته تقسیم می‌شوند: متونی که مانند قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ضامن اجرایی دارند و به‌طور مختصر و کل‌نگرانه به مسئله‌ حقوق کودک پرداخته‌‌اند و متونی که در مقایسه با سایر کشورها، در حد قابل‌قبولی به بحث قوانین محدودکننده‌ تبلیغات در برنامه‌های مختصِّ کودکان و حقوق مخاطبان کودک و خردسال پرداخته‌اند اما از ضمانت اجرایی برخوردار نیستند.

Keywords