زن در توسعه و سیاست (Sep 2020)

مطالعۀ تجربۀ اجتماعی ازخودبیگانگی در زنان و ارائۀ راهبردهای برای رهایی از آن

  • زهرا خاوری,
  • علیرضا محسنی تبریزی,
  • سید محمد سید میرزایی

DOI
https://doi.org/10.22059/jwdp.2020.300515.1007818
Journal volume & issue
Vol. 18, no. 3
pp. 485 – 507

Abstract

Read online

ازخودبیگانگی محصول دنیای مدرن است که بر اثر تغییر در شیوة تقسیم کار، فرایند تولید و سلب مالکیت در جهان شروع به گسترش کرد که نتیجة آن چند‌پارگی روابط فرد با خود و جهان پیرامون و از بین رفتن اصالت انسانی است و در این بین زنان متأثر از سیاست‏های نابرابری و تبعیض جنسیتی، محرومیت‏های ناشی از سلب مالکیت و نگاه ابزاری و شیءوارگی در رسانه به‌شدت تحت‌تأثیر این مسئله قرار گرفتند. بنابراین، هدف از این تحقیق کشف و تفسیر تجربة زنان در باب ازخودبیگانگی و ارائة راهبردهای برایی رهایی از آن با استفاده از روش نظریة مبنایی است. برای گردآوری داده‏ها از شیوة نمونه‏گیری هدفمند استفاده شده است که 20 نفر از زنان شهر مشهد انتخاب شده و مورد مصاحبه عمیق قرار گرفته‏اند و داده‏های به‌دست‌آمده نیز طی سه مرحله کدگذاری تحلیل شده‏ است. نتایج نشان می‏دهد: مقوله‏هایی از قبیل: تبعیت از سلطه، شخصیت نمایشی و سایر مقولات علی که در متن تفسیر شده‏اند موجب ایجاد و تشدید ازخودبیگانگی در زنان شده و وجود این شرایط توأم با تضعیف قدرت اراده و اختیار در آنان فرصت تجربه‌کردن، شناخت از خود و استعدادها را در آنان کاهش داده است. بنابراین، برای رهایی از این جهان محصور‌شده زنان راهبردهای متعددی را ارائه کرده‏اند که مهم‌ترین آن ارتقای سطح آگاهی و شناخت از خود و جهان پیرامونشان است تا بتوانند به نوسازی اصالت خود مداومت ورزند و جهان اجتماعی خود را توأم با آزادی و آگاهی خلق کنند.

Keywords