معرفی مدل‌‌‌‌های سه‏ بعدی زمین‏ شناسی و کاربرد آن در لایه‌‌بندی آبخوان آبرفتی بجنورد

Abstract

هدف از این پژوهش، معرفی روش‌‌ها و ابزارهای تعریف لایه‌‌بندی آبخوان‌‌ها و همچنین کاربرد آن‏ها می‌‌باشد. در آبخوان‌‌های آبرفتی که تغییرات شدید رسوبات مشاهده می‌‌شود، تهیه مدل‌‌های استراتیگرافی مناسب نمی‌‌باشد و بهتر است برای لایه ‏بندی این نوع آبخوان‌‌ها از مدل‌‌های سه ‏بعدی لیتولوژی نرم‏ افزار Rockworks یا ابزار T-Progs در نرم ‏افزار GMS استفاده شود. در این پژوهش با استفاده از تکنیک‌‌ مدل‌‌سازی سه ‏بعدی لیتولوژی در نرم ‏افزار Rockworks، مدل سه‌‌بعدی آبرفتی آبخوان بجنورد واقع در استان خراسان شمالی با اطلاعاتی نظیر لاگ چاه‌‌های بهره‏ برداری و مطالعات ژئوفیزیک بدست آمده است. سیستم رسوب آبخوان در این مطالعه از سه گروه رسوب درشت‏ دانه، متوسط ‏دانه و ریزدانه تشکیل شده که به منظور حل مشکل تهیه مدل آبرفتی، بافت خیلی ریزدانه به عنوان بافت کف آبخوان در نظر گرفته شده است. نتایج وجود عدسی‌‌ها و ناهمگنی رسوبات را در سرتاسر آبخوان به خوبی نشان می‌‌دهد که در صورت مدل‏سازی جریان آب زیرزمینی در تخمین ضرایب هیدرودینامیک تأثیرگذار است. بنابراین استفاده از تکنیک مدل‌‌سازی سه‏ بعدی مواد آبرفتی معرف وجود ناهمگنی و عدسی‌‌ها در سیستم آبخوان‌‌ها بوده که سبب ایجاد تغییراتی در مقادیر هدایت هیدرولیکی رسوبات درشت‏‏ دانه تا خیلی ریز‏دانه می‌‌شوند. بنابراین استفاده از مدل‌‌های آبرفتی به منظور مدل‏سازی جریان آب زیرزمینی به ویژه در آبخوان‌‌هایی با ناهمگنی شدید منجر به شناخت آبخوان با دقت مناسبی می‌‌شود.

Keywords

• لایه بندی
• مواد آبرفتی
• مدل سازی سه بعدی
• rockworks
• آبخوان بجنورد