بررسی ارتباط محتوای کبالت، آهن، روی و منگنز خاک و علوفه با مقادیر سرمی کبالت، روی، ویتامین B12 و برخی شاخص‌های هماتولوژیک گوسفندان شهرستان رامهرمز

Abstract

وجود کبالت برای ساخت ویتامین B12 توسط میکروفلور شکمبه در نشخوارکنندگان ضروری است. لاغری و کم­خونی از مهم­ترین عواقب کمبود آن می­باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین مقادیر کبالت، آهن، روی و منگنز خاک و علوفه با همدیگر و همچنین با سطوح سرمی کبالت، روی و ویتامین B12 گوسفندان لاغر و طبیعی شهرستان رامهرمز انجام گرفت. بدین منظور تعداد ۸ نمونهء خاک و ۸ نمونهء علوفه از 4 منطقهء رامهرمز اخذ شد. آنالیز نمونه­های خاک و علوفه انجام شد. در ادامه از گوسفندان مناطق با مقدار کبالت علوفه بیشتر و کم­تر از 07/0 میکروگرم/کیلوگرم علوفه خشک، به ترتیب از 25 رأس (15 رأس لاغر و 10 رأس طبیعی) و 43 رأس (28 رأس لاغر و 15 رأس طبیعی) خون­گیری شده و مقادیر سرمی کبالت، روی، ویتامین B12 و برخی شاخص­های هماتولوژیک بررسی شد. نتایج نشان داد که مقدار کبالت علوفه در 2 منطقه­ پلیم (02/0±052/0 میلی­گرم/کیلوگرم علوفه خشک) و لرکی­آباد (00/0±054/0 میلی­گرم/کیلوگرم علوفه خشک) از مقدار استاندارد آن پایین­تر بود. همچنین بین مقادیر سرمی کبالت، روی و ویتامین B12 در گوسفندان لاغر و طبیعی، تفاوت آماری معنی­داری مشاهده نشد. میانگین کلی آهن خاک رامهرمز (1333±15767 میلی­گرم/کیلوگرم خاک) هم بالاتر از مقدار بحرانی بود. بالاترین مقادیر منگنز خاک نیز در مناطق لرکی‌آباد و پلیم، با کم­ترین مقادیر کبالت علوفه همراه بود. ممکن است که مقادیر بالای منگنز و آهن خاک با اثرات شلاته­کنندگی، سبب کاهش دسترسی زیستی کبالت علوفه از خاک شده­باشد. همچنین وجود مقدار 05/0 میکروگرم کبالت در هر کیلوگرم علوفه­ء خشک، می­تواند مقادیر کافی سرمی از کبالت و ویتامین B12 برای گوسفندان منطقه را فراهم آورد.

Keywords

• عناصرخاک
• عناصرعلوفه
• شاخص‌های خون
• ویتامین b12
• گوسفندان رامهرمز