Jilvah-i hunar (Aug 2022)
مطالعه اقتباس سینمایی از عکاسی
Abstract
با توجه به رشد روزافزون تولید آثار سینمایی که امروزه محتوای بسیاری از آنها تکراری شده است، دستیابی به موضوعات جدید و منابع اقتباس مناسب، بسیار ضروری به نظر می‌رسد. ادبیات در آغاز بستری مناسب برای اقتباس در اختیار سینما قرار داد و داستان‌گویی و روایت‌پردازی در فیلم‌ها یکی از نتایج آن بود. سینما غیر از ادبیات از نقاشی، معماری و حتی موسیقی هم اقتباس کرد، اما آیا سینما می‌تواند از منابع دیگری مثل عکاسی اقتباس کند؟ آیا نمونه‌هایی از این نوع اقتباس در تاریخ سینما وجود دارد و اگر دارد، این اقتباس چگونه صورت گرفته است؟ اقتباس از عکاسی چه تأثیری در ساخت فیلم‌ها داشته و آیا توانسته مخاطب را جذب کند؟ در پژوهش پیش رو که به روش توصیفی‌تحلیلی و با شیوۀ جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه‌‌ای و مراجعه به سایت‌‌های اینترنتی و مشاهدۀ فیلمهای سینمایی و تجزیه‌وتحلیل آنها انجام شده، فیلمهایی بررسی شده که ارتباطی با عکس و عکاسی داشته و از آن اقتباس شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد، اقتباس از عکاسی در تاریخ سینما سابقه داشته و فیلمهای متعددی با الهام از آن ساخته شده است. این فیلم‌ها در دو دسته جای می‌گیرند. یک دسته فیلمهایی که از ماهیت مفهومی عکس و عکاسی اقتباس کرده‌اند و دستۀ دیگر فیلمهایی که به ماهیت بصری عکس‌ها توجه کرده‌اند؛ اما اقتباس در دستۀ دوم تنها به‌واسطۀ نقد منتقدان یا اذعان عوامل فیلم‌سازی مشخص است. این شیوه از اقتباس جز در مواردی معدود، آن‌قدر پررنگ و اثرگذار نیست که تماشاگر عادی بتواند متوجه آن شود یا در روند موفقیت یک اثر تأثیر چشمگیری داشته باشد. به‌هرحال عکاسی می‌تواند تأثیر چشمگیری در خلق ایده‌های نو برای فیلم‌سازی داشته باشد و به‌عنوان منبعی مناسب برای اقتباس استفاده شود.
Keywords
