Cognitive Studies | Études cognitives (Dec 2017)

On “The dictionary of active Polish and Ukrainian phraseology” [Leksykon aktywnej frazeologii polskiej i ukraińskiej]. Contrastive linguistics and culture

  • Wojciech Paweł Sosnowski,
  • Roman Tymoshuk

DOI
https://doi.org/10.11649/cs.1317
Journal volume & issue
no. 17

Abstract

Read online

On The dictionary of active Polish and Ukrainian phraseology [Leksykon aktywnej frazeologii polskiej i ukraińskiej]. Contrastive linguistics and culture The Dictionary of Active Polish and Ukrainian Phraseology [Leksykon aktywnej frazeologii polskiej i ukraińskiej] is the first publication of its kind in the history of Polish and Ukrainian lexicography. It consists of equivalent phrasal units in Polish and Ukrainian. The innovative aspect of the lexicon is that it uses a semantic metalanguage to establish equivalent units. The authors developed a new method of searching for equivalent units which uses the meaning — not the form — as the starting point. This method enables the identification of equivalent units in both languages. Moreover, it enables the identification of units that do not have equivalents. The units which lack equivalents are usually deeply rooted in Poland’s or Ukraine’s historical and cultural context, and are thus defined as culturemes. Even though they lack equivalents, it was decided not to exclude them from the Leksykon’s structure, as they are actively used by the speakers of Polish and Ukrainian. This paper provides an overview of the Leksykon’s methodology and presents the authors’ definition of phraseologism. The most important points in the paper are illustrated with a number of example entries from the dictionary. The primary focus of the paper rests on phrasal units which lack equivalents. O Leksykonie aktywnej frazeologii polskiej i ukraińskiej. Konfrontacja językowa a kultura Opracowywany przez nas Leksykon aktywnej frazeologii polskiej i ukraińskiej jest pierwszym dziełem tego typu w historii leksykografii polskiej i ukraińskiej. W leksykonie prezentujemy odpowiedniości jednostek frazeologicznych w języku polskim i ukraińskim za pomocą semantycznego języka pośrednika. Wyznaczenie kierunku od znaczenia ku formie pozwoliło dobrać ekwiwalenty jednostek frazeologicznych w obu językach. Zestawienie polskiego i ukraińskiego materiału pozwoliło również wyodrębnić poszczególne jednostki nieposiadające odpowiedników. Jednostki te są ściśle związane z kulturą i historią narodu polskiego i ukraińskiego. W związku z tym zaliczamy je do kulturemów, ale nie pomijamy w strukturze leksykonu ze względu na ich aktywność w mówionym języku współczesnym. W niniejszym artykule prezentujemy metodologię zastosowaną w leksykonie, definicję roboczą frazeologizmu w leksykonie, przykładowe hasła oraz skupiamy się na pokazaniu jednostek frazeologicznych nieposiadających pełnej odpowiedniości.

Keywords