Recherches en Langue et Littérature Françaises (Jun 2021)

«داستان زندگی‌نامه‌ای»: یک مفهوم‌سازیِ انتقادیِ معاصر با اثر

  • سعید صادقیان,
  • اسفندیار اسفندی

DOI
https://doi.org/10.22034/rllfut.2021.39000.1262
Journal volume & issue
Vol. 15, no. 27
pp. 135 – 149

Abstract

Read online

امر «معاصر» به‌عنوان مقوله‌ای زیباشناختی به فعالیتی انتقادی مربوط می‌شود که ویژگی‌ها و خصوصیاتِ آن را تعریف می‌کند. بنابراین می‌توان چنین پنداشت که تعریف «ادبیاتِ معاصرِ فرانسه» در وهلۀ نخست ریشه در تلاش‌های انتقادی‌ای دارد که از دهۀ نود میلادی در این کشور آغاز شده‌اند. این تعریف اغلب از طریق دسته‌بندی‌های مفهومی صورت می‌گیرد که از آن جمله می‌توان به «داستان زندگی‌نامه‌ای» اشاره کرد: برچسب ژانری که هدف آن تفکیکِ زندگی‌نامه‌های معاصرِ نوشته‌شده در قالب داستان، از نمونه‌های قدیمی‌ترِ این ژانر است. در این معنا، واژۀ مذکور نتیجۀ یک مفهوم‌سازیِ انتقادی است که هم‌زمان با آفرینشِ ادبی صورت می‌گیرد، فرایندی که هم به سنت ادبی توجه دارد هم به تحولات معاصر. از این روی مشکل بتوان تأثیر بسزایِ تفکر انتقادی‌ای را نادیده گرفت که فعالیتِ زندگی‌نامه‌نویسی را دنبال می‌کند،‌ به آن مشروعیت می‌بخشد و در بازار پررونقِ کتاب به آن معنایی نو می‌دهد. هدف از مطالعۀ حاضر نگاهی نو به اهمیتِ نقد در سرنوشتِ ژانر زندگی‌نامه‌نویسی است. نقدی که در اینجا سه نقش به آن نسبت داده‌ایم: «توصیف»، «جهت‌دهی»، و «دسته‌بندیِ مفهومی».

Keywords