برخی ویژگی های ریختی ماهی سه‌خاره Gasterosteus aculeatus Linnaeus, 1758 در مصب رودخانه‌های گرگان‌رود و قره‌سو، استان گلستان

Abstract

تعیین ویژگی‌های ریختی گونه‌های غیر‌بومی یکی از موضوعات مهم بوم‌شناختی است که می‌تواند در مدیریت بوم‌سازگان مورد استفاده قرار گیرد. در این پژوهش، برخی ویژگی‌های ریختی ماهی سه‌خاره Gasterosteus aculeatus Linnaeus, 1758 در مصب رودخانه‌های گرگان‌رود و قره‌سو مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 147 عدد ماهی با استفاده از تور پره با چشمه 5/0 سانتی‌متری از بهمن 1392 تا فروردین 1393 جمع‌آوری گردید. نمونه‌ها زیست-سنجی و بوسیله اتولیت تعیین سن شدند. نتایج نشان‌داد که حداکثر سن ماهیان نر و ماده به ترتیب 2 و 3 سال بود. بزرگ‌ترین نمونه طولی و وزنی به‌ترتیب برابر با 62/7 سانتی‌متر و43/7 گرم مربوط به جنس ماده در رودخانه گرگان‌رود و 93/6 سانتی‌متر و 43/4 گرم مربوط به جنس ماده در رودخانه قره‌سومشاهده شد. الگوی رشد برای هر دو جنس‌ در هر دو مصب رودخانه گرگان‌رود و قره‌سو، آلومتریک مثبت بود. صفات ارتفاع و عرض بدن، ابتدای باله پشتی تا ابتدای باله مخرجی، قطر چشم، ابتدای پوزه تا انتهای باله پشتی و طول قاعده باله سینه‌ای از اهمیت بالاتری نسبت به بقیه صفات در جداسازی دو جمعیت مصب رودخانه گرگان‌رود و قره‌سو برخوردارند. همچنین در بررسی انگل‌های ماکروسکوپی ماهیان سه‌خاره در اندام‌های داخلی، انگل کورینوزوما استروموزوم، Corynoso mastrumasum یافت شد. به نظرمی‌رسد ماهی غیربومی سه‌خاره ممکن است به دلیل میزبان بودن این انگل و انتقال در چرخه غذایی، خطری جدی برای رشد و بقای سایر ماهیان در حوضه دریای خزر باشد.

Keywords

• ماهی سه‌خاره
• ویژگی‌های ریختی
• مصب رودخانه گرگان‌رود
• مصب رودخانه قره‌سو