ارزیابی عملکرد، کیفیت علوفه و سودمندی کشت مخلوط جو (Hordeum vulgare L.) و خلر (Lathyrus sativus L.) با کاربرد مایکوریزا

Abstract

به‌منظور بررسی عملکرد و کیفیت علوفه و سودمندی کشت مخلوط جو- خلر با کاربرد قارچ مایکوریزا آرباسکولار (Glomus intraradices)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1396 اجرا شد. تیمارها شامل الگوهای مختلف کشت بصورت کشت خالص جو، کشت خالص خلر، 75 درصد خلر+ 25 درصد جو، 50 درصد خلر+ 50 درصد جو، نسبت 25 درصد خلر+ 75 درصد جو در حالت تلقیح و عدم تلقیح با قارچ Glomus intraradices بودند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد علوفه جو و خلر به کشت‌های خالص مربوط بود. همچنین بالاترین عملکرد کل علوفه به الگوی تلقیح شده 75 درصد خلر+ 25 درصد جو تعلق داشت. علاوه بر این، بیشترین میزان خاکستر و پروتئین خام کل علوفه در کشت‌های خالص خلر مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان عملکرد کل پروتئین خام در الگوهای کشت خالص خلر و الگوی تلقیح شده 75 درصد خلر+ 25 درصد جو به دست آمد. در تمامی الگوهای کشت به جزء الگوی تلقیح نشده 25 درصد خلر+ 75 درصد جو، نسبت برابری زمین بیشتر از یک بود. مقادیر غالبیت، نسبت رقابت و ضریب ازدحام نسبی جو بیشتر از خلر بود که نشان‌دهنده توانایی رقابتی بیشتر جو نسبت به خلر می‌باشد. بالاترین مقادیر شاخص افت واقعی عملکرد جو، خلر و کل در الگوی تلفیح شده 75 درصد خلر+ 25 درصد جو به دست آمد. در حالی که کمترین مقادیر افت واقعی عملکرد جو، خلر و کل در الگوی تلقیح نشده 25 درصد خلر+ 75 درصد جو مشاهده شد. همچنین بالاترین مقادیر شاخص‌های بهره‌وری سیستم و سودمندی مالی در الگوی تلقیح شده 75 درصد خلر+ 25 درصد جو مشاهده شد که نشان دهنده برتری این الگوی کشت می‌باشد. در کل بر اساس صفات کمی و کیفی علوفه و شاخص‌های زراعی و اقتصادی، الگوی تلقیح شده 75 درصد خلر+ 25 درصد جو به عنوان الگوی برتر معرفی شد.

Keywords

• افت واقعی عملکرد
• پروتئین خام
• خاکستر علوفه
• سودمندی کشت مخلوط
• نسبت رقابت