Rheumatology (Jun 2011)
Styl radzenia sobie ze stresem jako moderator związku lęku z neurotyzmem u osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów
Abstract
Lęk stanowi jedną z konsekwencji chorób przewlekłych, w tymreumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). Wysoki poziom lękuobniża jakość życia pacjentów, prowadzi do zachowań antyzdrowotnychoraz może wpływać na gorszy przebieg choroby. Związekneurotyzmu z lękiem został dotąd dobrze udokumentowany. Neurotyzmstanowi cechę temperamentu, a więc w niewielkim stopniumożna ją modyfikować. Redukcja kosztów psychicznych ponoszonychprzez osoby o wysokim poziomie neurotyzmu wymagapoznania czynników, które mogłyby ograniczać wpływ neurotyzmuna poziom lęku (czynniki moderujące relację neurotyzm–lęk).Celem badania było określenie zmiennych moderujących relacjępomiędzy neurotyzmem a lękiem.W badaniach wzięło udział 100 osób chorujących na RZS (78 ko -biet i 22 mężczyzn). Zostali oni przebadani za pomocą kwestionariuszymierzących: poziom lęku, style radzenia sobie ze stresemoraz wymiary osobowości. Obliczono współczynniki korelacjir Pearsona pomiędzy mierzonymi zmiennymi oraz wykonano analizęmoderacji związku pomiędzy neurotyzmem a lękiem jakostanem za pośrednictwem stylów radzenia sobie ze stresem.Testowanie interakcji przeprowadzono metodą najmniejszych kwadratówi regresji logistycznej.Ustalono, że istnieje wprost proporcjonalny związek pomiędzyneurotyzmem a lękiem rozumianym jako stan (r = 0,63; p < 0,01)(tab. I). Zaobserwowano, że związek ten nie zachodzi w przypadkuosób o wysokim neurotyzmie posługujących się unikowym stylem radzenia sobie ze stresem (R2 = 0,19; F = 7,00; p < 0,001) (ryc. 1)oraz u osób poszukujących kontaktów towarzyskich (R2 = 0,22;F = 8,70; p < 0,001) (ryc. 2, tab. II).Wyniki wskazują, że silny neurotyzm zwiększa prawdopodobieństworeagowania podwyższonym poziomem lęku w obliczu pojawiającychsię objawów oraz zagrożeń będących konsekwencjąchoroby. Zaobserwowane zależności potwierdzają hipotezę, żetemperament jest czynnikiem ryzyka w rozwoju zaburzeń zachowania.Ponadto sugerują one potrzebę kształtowania u osób neurotycznych,chorych na RZS, sposobów radzenia sobie z chorobąopartych na dystansowaniu się od niej lub aktywizowaniu ich kontaktówspołecznych.
