Beydavi'nin "Envaru't-Tenzil ve Esraru't-Te'vil" Adlı Eserinde Hermenötiği

Abstract

Bu çalışmada kullanılan, H. O. Fleischer’in iki ciltlik baskısıdır (Osnabruck: Biblio-Verlag, 1968).* Bu makalenin orijinal adı “Hermeneutics of al-Baydawi in his Anwâr al-Tanzîl wa Asrâr al-Ta’wîl”dır ve İngilizce olarak üç ayda bir yayınlanan ISLAMIC CULTURE isimli dergiden alınmıştır (Ocak 1997, c. LXXI, Sayı: 1, Haydarabad, Hindistan). Makalenin daha iyi anlaşılabilmesi için bizim koyduğumuz dipnotlar, * işareti ile gösterilmiştir. Bize ait parantezlerde ise “mütercim” kaydı konulmuştur. Dipnotlarda c. kısaltması, cilt karşılığında, s. kısaltması da sayfa karşılığındadır. Ayrıca dipnotlardaki İngilizce kitap ve makale isimleri de parantez içinde Türkçe’ye çevrilmiştir. (Mütercim)** Kanada McGill Üniversitesi, Doktora öğrencisi.*** Yrd. Doç. Dr. Şırnak Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Tefsir Anabilim Dalı Öğretim Üyesi. Biyografisi ve eserleri için bkz. Lutpi İbrahim, “Al-Baydâwi’s Life and Works” (Beydâvî’nin Hayatı ve Eserleri), Islamic Studies, 18 (1979), s. 311-21.Yusuf kıssasının anlatıldığı Yûsuf sûresi (12) tefsirinin iki tercümesi vardır. Bunlardan biri, Eric F. F. Bishop ve Mohamed Kaddal tarafından yapılan, “The light of Inspiration and the Secrets of Interpretation; Being a Translation of the Chapter of Joseph (Surat Yusuf) With the Commentary of Nasir id-Din Al-Baidawi” (Vahyin Aydınlığı ve Rüya Yorumunun Sırları; Nasiruddin el- Beydâvî’nin Yorumu ile Birlikte Yusuf Sûresinin meâli) başlığını taşıyan tercüme (Glaskov: Jackson, Son and Company, 1957); diğeri de, A.F.L. Beeston tarafından yapılan, “Baidawi’s Commentary on Surah 12 of the Qur’an” (Beydâvî’nin Kur’ân’ın Yûsuf (12) Sûresini Tefsiri) başlıklı tercümedir (Oxford: Clarendon Press, 1963). Âl-i İmrân (3) sûresinin tefsiri, D. S. Margoliouth tarafından “Chrestomathia Baidawiana: The Commentary of el-Baidawi on Surah III” (Chrestomathia Baidawiana: Beydâvî’nin Âl-i İmrân (3) Sûresini Tefsiri) başlığıyla tercüme edilmiştir (London: Luzac and Co., 1894). Margoliouth’a göre, S. de Sacy Bakara (2) sûresinin bir kısmını, “Anthologie Grammaticale” adlı eserinde Fransızca’ya tercüme etmiştir. Bkz. Margoliouth, age., 5