بررسی تأثیر سختی آب بر کارایی اختلاط علف‌کش‌های نیکوسولفورون و توفوردی روی کنترل علف هرز گاوپنبه (Abutilon theophrasti)

Abstract

به منظور ارزیابی اثر اختلاط علف‌کش‌های نیکوسولفورون و توفوردی در حضور عوامل سختی بر روی علف هرز گاوپنبه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 انجام شد. در این آزمایش، عامل اول سختی آب مخزن سمپاش در 4 سطح شامل آب دیونیزه (غیرسخت)، غلظت‌های 1/0 مولار از کلرور‌های کلسیم، منیزیم و آهن III و عامل دوم اختلاط نیکوسولفورون و توفوردی آمین در دُز‌های 25/6، 5/12، 25، 50 و 100 درصد نسبت به دُز توصیه شده، در نسبت‌های اختلاط (0:100)، (25:75)، (50:50)، (75:25) و (100:0) بود. نتایج نشان داد که اثر خالص علف‌کش‌ها تحت تأثیر عوامل سختی کلرور کلسیم، کلرور منیزیم و کلرور آهن قرار گرفت و کارایی آن‌ها در کنترل زیست توده، درصد بقاء و ارتفاع بوته گاوپنبه کاهش یافت. اثر بازدارندگی عوامل سختی بر کارایی علف‌کش‌ها متفاوت بود، به طوری‌که در نیکوسولفورون و توفوردی آمین به ترتیب کلرور کلسیم و کلرور منیزیم با 07/2 و 83/1 برابر نسبت به آب بدون سختی، بیش‌ترین کاهندگی را داشتند. لذا برای کاهش اثر عوامل سختی، دو علف‌کش‌ به صورت اختلاط مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نوع اثر در اختلاط علف‌کش‌ها در کنترل زیست توده گاوپنبه از نوع هم‌افزایی بوده و اثر هم‌کاهی عوامل سختی آب را کاهش دادند. نسبت برابر از هر دو علف‌کش در کاهش اثر کلرور کلسیم، نسبت بالای نیکوسولفورون در کاهش اثر کلرور منیزیم و نسبت بالای توفوردی آمین برای کاهش اثر هم‌کاهی کلرور آهن III، بهترین کارایی را در کنترل گاوپنبه نشان دادند. بنابراین، بسته به نوع نمک‌های دخیل در سختی آب مخزن سمپاش، با تغییر نسبت اختلاط دو علف‌کش نیکوسولفورون و توفوردی آمین، می‌توان بهترین کارایی کنترل علف هرز گاوپنبه را رقم زد.

Keywords

• آب سخت
• اثر افزایشی
• منحنی های آیزوبول
• هم‌افزایی
• هم‌کاهی