پژوهش ادبیات معاصر جهان (Aug 2021)

نقد فمینیستی رمان‌های «بنات الریاض» اثر رجاءالصانع و «عادت می‌کنیم» اثر زؤیا پیرزاد

  • حسین نجاتی,
  • رسول بلاوی,
  • علی خضری

DOI
https://doi.org/10.22059/jor.2019.264609.1739
Journal volume & issue
Vol. 26, no. 1
pp. 192 – 215

Abstract

Read online

با پیدایش جنبش­های فمنیستی در سده‌های نوزدهم و بیستم، زن و مشکلات او در مرکز توجه نویسندگان و ادیبان جهان قرار گرفت. هرچند بسیاری از ادیبان به‌گونه‌ای کلیشه‌وار و سطحی به‌بررسی زن و مسائل او پرداخته‌اند؛ اما در اندک آثاری از بزرگان این عرصه، شاهد پرداختن دقیق به‌مسائل این جنس هستیم. رجاء الصانع نویسندة پرآوازة عربستانی و زویا پیرزاد نویسندة ایرانی از جمله کسانی‌اند که در این زمینه توانسته­اند گوی سبقت را از دیگر بزرگان این میدان بربایند. این دو نویسنده، افزون ­بر پرداختن به‌زنان در آثار خود، به‌عنوان شخصیت­هایی اصلی و تأثیرگذار، به‌طرح مشکلات و مسائل آنان پرداخته­اند. پژوهش حاضر برآن است تا با روش توصیفی - تحلیلی، رمان «بنات الریاض» نوشتة رجاء‌الصانع و رمان «عادت می­کنیم» نوشتة زویا پیرزاد را واکاوی و بررسی نماید و نقدی فمنیستی از این دو رمان ارائه دهد. نتایج پژوهش نشان می­دهد که گرچه هر دو نویسنده محل زندگی، آداب و رسوم، زبان، فرهنگ و بخشی از تفکراتشان با یکدیگر تفاوت­هایی دارد؛ اما هر دو تحت تأثیر مکتب فکری فمنیسم، مباحث و مفاهیم مشترکی را در آثارشان بازتاب داده­اند؛ زنان در هر دو رمان، زنان آزاده­ایند که در برابر مردان و جامعة سنتی می­ایستند و از حقوق خویش دفاع می­کنند.

Keywords