پژوهش ادبیات معاصر جهان (Aug 2021)
نقد فمینیستی رمانهای «بنات الریاض» اثر رجاءالصانع و «عادت میکنیم» اثر زؤیا پیرزاد
Abstract
با پیدایش جنبشهای فمنیستی در سدههای نوزدهم و بیستم، زن و مشکلات او در مرکز توجه نویسندگان و ادیبان جهان قرار گرفت. هرچند بسیاری از ادیبان بهگونهای کلیشهوار و سطحی بهبررسی زن و مسائل او پرداختهاند؛ اما در اندک آثاری از بزرگان این عرصه، شاهد پرداختن دقیق بهمسائل این جنس هستیم. رجاء الصانع نویسندة پرآوازة عربستانی و زویا پیرزاد نویسندة ایرانی از جمله کسانیاند که در این زمینه توانستهاند گوی سبقت را از دیگر بزرگان این میدان بربایند. این دو نویسنده، افزون بر پرداختن بهزنان در آثار خود، بهعنوان شخصیتهایی اصلی و تأثیرگذار، بهطرح مشکلات و مسائل آنان پرداختهاند. پژوهش حاضر برآن است تا با روش توصیفی - تحلیلی، رمان «بنات الریاض» نوشتة رجاءالصانع و رمان «عادت میکنیم» نوشتة زویا پیرزاد را واکاوی و بررسی نماید و نقدی فمنیستی از این دو رمان ارائه دهد. نتایج پژوهش نشان میدهد که گرچه هر دو نویسنده محل زندگی، آداب و رسوم، زبان، فرهنگ و بخشی از تفکراتشان با یکدیگر تفاوتهایی دارد؛ اما هر دو تحت تأثیر مکتب فکری فمنیسم، مباحث و مفاهیم مشترکی را در آثارشان بازتاب دادهاند؛ زنان در هر دو رمان، زنان آزادهایند که در برابر مردان و جامعة سنتی میایستند و از حقوق خویش دفاع میکنند.
Keywords