هنر اسلامی (Aug 2021)
زیبایی در قالب معیارهای کمی در تابلوی شام آخر داوینچی با رویکرد نظریات اومبرتو اکو
Abstract
بدون تردید زیبایی یکی از عناصر بنیادین هنر در جوامع مختلف است. این مسئله سبب شده تا محققان در دورههای مختلف با شیوههای مختلف درصد واکاوی معیارهای زیبایی در آثار هنری باشند. در اروپا میتوان دوره رنسانس را یکی از اعصار درخشان هنر و زیبایی دانست. نقاشی یکی از مهمترین هنرها و لئوناردو داوینچی یکی از مهمترین نقاشان این دوره بود. واقعه شام آخر مسیح یکی از رویدادهای مهم آیین مسیحیت به شمار میرود. هنرمندان بسیاری در طول تاریخ به این موضوع پرداختهاند که یکی از مهمترین آنان، دیوارنگاره شام آخر لئوناردو داوینچی است. اهمیت این اثر به حدی است که از جنبههای متفاوتی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. امبرتو اکو در کتاب هنر و زیبایی قرون وسطا به شکلگیری هنر و تشریح زوایای گسترده آن میپردازد. شکلگیری هنر رنسانس، وامدار سنت و هنر قرون میانه است. از دیگر سو، نظریات و آرا امبرتو اکو در قرن بیستم که عمدتاً تببین زیبایی است، نگرش تازهای از زیرساختهای فکری هنرمندان رنسانس را نشان میدهد که بهویژه در نظریه هنر داوینچی مشهود است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر دادههای منابع کتابخانهای به بررسی این موضوع پرداخته است. در پژوهش مورد نظر معیارهای کمی در نظریه هنر داوینچی شامل استفاده از تقارن، تناسب، پرسپکتیو و اصول کاربردی ریاضیات در هنر است. نتایج حاکی از آن است نظریات زیباییشناسانه امبرتو اکو زمینهساز شکلگیری نظریات و هنر رنسانس بهویژه در شکلگیری آثار داوینچی نمود یافته است؛ که نمونه موردی آن تابلوی شام آخر است.اهداف پژوهش:بررسی زیبای شناسی کمی در تابلوی شام آخر لئوناردو داوینچی.تبیین زیرساختهای شکلگیری هنر رنسانس و بازتاب آن در تابلوی شام آخر داوینچی با رویکرد نظریات امبرتو اکو.سؤالات پژوهش:معیارهای کمی نظیر تناسب و هماهنگی در شکلگیری تابلوی شام آخر لئوناردو داوینچی کدامند؟مباحث تحلیلی امبرتو اکو، چگونه زیرساختهای معیارهای کمی را در تابلوی شام آخر را نشان میدهد؟
Keywords